PHẦN I : ĐỌC HIỂU (3,0 điểm). Đọc phần trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Mạng Internet cho phép chúng ta tiếp cận một lượng thông tin và kiến thức khổng lồ, giúp chúng ta nối lại liên lạc với những người bạn đã bặt tin lâu năm, thưởng thức những đoạn video hết sức đáng yêu về động vật và làm được nhiều điều khác nữa. Ngày nay, chúng ta có thể tự học gần như mọi thứ trên mạng cũng như nhận được lời khuyên, phản hòi về vô số chủ đề trong cuộc sống.
Mạng Internet mang đến cho chúng ta nền tảng tuyệt vời để làm những điều tích cực, chia sẻ những điều bổ ích, chân thật và tử tế. Có vô vàn cách để chúng ta thể hiện sự tử tế với nhau và với chính mình trên mạng xã hội. Hãy rèn luyện văn hóa giao tiếp trên mạng. Ngoài đời bạn nói chuyện tử tế thế nào, thì trên mạng bạn cũng hãy tử tế y như vậy. mỗi khi bạn đọc hoặc nghe được một tin tức và câu chuyện tích cực, đừng quên chia sẻ nó cho người khác. Hãy kiềm chế không buông ra những lời nóng giận và chỉ trích. Đừng ngại cho phép bản thân được hài hước để mang lại niềm vui cho người khác dù trên mạng hay ngoài đời thực.
Có vẻ như chúng ta còn phải học hỏi rất nhiều để có thể sử dụng mạng Internet một cách khôn ngoan và hiệu quả.
( Theo "Tử tế đáng giá bao nhiêu?", Kindness, Thanh Thảo dịch, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh,2022, trang 76,77)
Câu 1. ( 0,5 điểm): Theo đoạn trích, mạng Internet mang đến cho chúng ta điều gì?
Câu 2. ( 0,5 điểm): Nội dung chính của đoạn trích trên?
Câu 3. ( 1,0 điểm): Phân tích tác dụng của một biện pháp nghệ thuật trong câu văn sau:
"Mạng Internet cho phép chúng ta tiếp cận một lượng thông tin và kiến thức khổng lồ, giúp chúng ta nối lại liên lạc với những người bạn đã bặt tin lâu năm, thưởng thức những đoạn video hết sức đáng yêu về động vật và làm được nhiều điều khác nữa."
Câu 4. ( 1,0 điểm): Thông điệp em tâm đắc nhất sau khi đọc xong đoạn trích? Vì sao?
PHẦN II: LÀM VĂN (7,0 điểm).
Câu 1. ( 2,0 điểm): Từ nội dung đoạn trích phần Đọc - hiểu hãy viết đoạn văn ( khoảng 200 chữ), trình bày suy nghĩ của em về sự cần thiết của việc ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội hiện nay.
Câu 2. (5,0 điểm): Viết bài văn trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp của ba cô gái thanh niên xung phong được thể hiện trong đoạn trích sau:
“Chúng tôi có ba người. Ba cô gái. Chúng tôi ở trong một hang dưới chân cao điểm. Con đường qua trước hang, kéo lên đồi, đi đến đâu đó, xa! Đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc. Những tảng đá to. Một vài cái thùng xăng hoặc thành ô tô méo mó, han gỉ nằm trong đất.
Việc của chúng tôi là ngồi đây. Khi có bom nổ thì chạy lên, đo khối lượng đất phải lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Người ta gọi chúng tôi là tổ trinh sát mặt đường. Cái tên gợi sự khát khao làm nên những sự tích anh hùng. Do đó, công việc cũng chẳng đơn giản. Chúng tôi bị bom vùi luôn. Có khi bò trên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng trắng loá trên khuôn mặt nhem nhuốc. Những lúc đó, chúng tôi gọi nhau là "những con quỷ mắt đen".
Đơn vị chăm chúng tôi ra trò. Có gì lại bảo "Để cho bọn trinh sát, chúng nó ở trên đó vắng".
Điều đó cũng dễ hiểu thôi. Đơn vị thường ra đường vào lúc mặt trời lặn. Và làm việc có khi suốt đêm.
Còn chúng tôi thì chạy trên cao điểm cả ban ngày. Mà ban ngày chạy trên cao điểm không phải chuyện chơi. Thần chết là một tay không thích đùa. Hắn ta lẩn trong ruột những quả bom. Tôi bây giờ còn một vết thương chưa lành miệng ở đùi. Tất nhiên, tôi không vào viện quân y. Việc nào cũng có cái thú của nó. Có ở đâu như thế này không: Đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh thì căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ... Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang. Bên ngoài nóng trên 30 độ chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác. Cái mát lạnh làm toàn thân rung lên đột ngột. Rồi ngửa cổ uống nước, trong ca hay trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm, lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ. Có thể nghe, có thể nghĩ lung tung... hình như ta sắp mở chiến dịch lớn. Đêm nào xe cũng đi nườm nượp ngoài đường. Ban đêm chúng tôi được ngủ. Nhưng mấy đêm nay thì chịu. Đứa nào cũng leo tót lên trọng điểm, cầm xẻng xúc, nói vài câu buồn cười với một anh lái xe nào đó. Vui. Chỉ khổ đứa phải trực máy điện thoại trong hang.
Bây giờ là buổi trưa. Im ắng lạ. Tôi ngồi dựa vào thành đá và khe khẽ hát. Tôi mê hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn mà ngớ ngẩn đến tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình.”
(Trích Những ngôi sao xa xôi, Lê Minh Khuê, Ngữ văn 9, tập 2, NXB Giáo dục Việt Nam, 2015, trang 114,115)
-------------- HẾT-------------
(Cán bộ coi thi không giải thích gì thêm)
Họ và tên thí sinh:.......................................Số báo danh:.....................................
Cán bộ coi thi 1:..........................................Cán bộ coi thi 2:...............................
HƯỚNG DẪN CHẤM
PHẦN I: ĐỌC HIỂU ( 3.0 ĐIỂM)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
- Theo đoạn trích: Mạng Internet mang đến cho chúng ta nền tảng tuyệt vời để làm những điều tích cực, chia sẻ những điều bổ ích, chân thật và tử tế.
|
0.5
|
|
2
|
- Nội dung chính:
+ Bàn về vai trò của mạng Internet và cách sử dụng mạng Internet hiệu quả.
+ Khuyên mọi người sử dụng mạng xã hội một cách tử tế và có văn hóa.
|
0.5
|
|
3
|
- Biện pháp tu từ: Liệt kê.
+ "tiếp cận một lượng thông tin và kiến thức khổng lồ, giúp chúng ta nối lại liên lạc với những người bạn đã bặt tin lâu năm, thưởng thức những đoạn video hết sức đáng yêu về động vật và làm được nhiều điều khác nữa.
- Tác dụng:
+ Tạo cách diễn đạt sinh động, cụ thể, đầy đủ, có nhịp điệu, gây ấn tượng, tạo sức thuyết phục với người đọc, người nghe.
+ Nhấn mạnh, làm nổi bật vai trò của mạng Internet đối với con người và cuộc sống.
+ Khuyên mọi người sử dụng hiệu quả để phát huy vai trò của mạng Internet.
|
0.25
0.75
|
|
4
|
- Thông điệp tâm đắc: Học sinh lựa chọn thông điệp dựa trên năng lực đọc hiểu, vốn sống, trải nghiệm của bản thân. Sau đây là một số gợi ý:
+ Nhận thức được vai trò của mạng Internet đối với cuộc sống và con người.
+ Hãy sử dụng mạng xã hội một cách tử tế và có văn hóa.
+ Hãy chia sẻ những điều bổ ích, chân thật và tử tế trên mạng xã hội để lan tỏa những điều tích cực đến mọi người...
- Giải thích lí do: Học sinh có sự lí giải phù hợp với thông điệp đã lựa chọn.
* Lưu ý: Giám khảo chấm 0,25 điểm/1 ý đúng.
|
0,25
0,75
|
PHẦN II. LÀM VĂN( 7.0 ĐIỂM)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
* Yêu cầu về hình thức:
- Đảm bảo cấu trúc, dung lượng (200 chữ). Lập luận chặt chẽ.
- Sử dụng ngôn từ chính xác, trong sáng. Viết câu chuẩn ngữ pháp; diễn đạt trôi chảy.
|
0,25
|
|
* Yêu cầu về nội dung. Học sinh triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách khác nhau. Sau đây là một số gợi ý:
- Giới thiệu vấn đề nghị luận: Sự cần thiết của việc ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội hiện nay.
|
0,25
|
|
- Giải thích: Ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội là cách ứng xử phù hợp của mỗi người với văn hóa, đạo đức xã hội trước một vấn đề hay một sự kiện nào đó trên các nền tảng trực tuyến.
- Bàn luận: Sự cần thiết của việc ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội hiện nay.
+ Là một cách để đánh giá hành vi ứng xử của mỗi con người.
+ Giúp chúng ta có những hành động, suy nghĩ tích cực.
+ Khi ứng xử có văn hóa trên mạng, chúng ta có thể khai thác thông tin hữu ích để sử dụng phù hợp cho công việc, học tập, giải trí.
+ Cách ứng xử có văn hóa là nền tảng giúp cho môi trường mạng trở nên lành mạnh, từ đó có tác động mang tính giáo dục đến mỗi người nhất là thế hệ trẻ, đồng thời góp phần xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp và một cộng đồng xã hội văn minh, tiến bộ.
|
0,25
0,75
|
|
- Bài học nhận thức và hành động:
+ Phê phán những người lạm dụng mạng xã hội hoặc sử dụng mạng xã hội thiếu văn hóa.
+ Nhận thức được sự cần thiết của việc ứng xử có văn hóa trên mạng xã hội hiện nay.
+ Sử dụng mạng xã hội một cách có văn hóa. Chia sẻ những điều bổ ích, chân thật và tử tế trên mạng xã hội để lan tỏa những điều tích cực đến mọi người...
- Liên hệ bản thân
|
0,5
|
|
Câu
|
Yêu cần đạt
|
Điểm
|
|
2
|
* Yêu cầu hình thức, kĩ năng:
- Viết đúng bài văn nghị luận về một đoạn trích truyện. Bố cục rõ ràng, lập luận chặt chẽ. Diễn đạt trôi chảy, đúng văn phạm. Lời văn trong sáng, cảm xúc chân thành, sâu sắc.
- Bài viết có sự sáng tạo trong diễn đạt, thể hiện được góc nhìn riêng, có sự liên hệ phù hợp.
|
0,5
|
|
* Nội dung kiến thức:
- Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau, nhưng bài viết cần đảm bảo các ý cơ bản sau:
I. Mở bài:
- Giới thiệu ngắn gọn, chính xác thông tin về tác giả Lê Minh Khuê, tác phẩm “Những ngôi sao xa xôi” và đoạn trích.
- Nêu vấn đề nghị luận: Vẻ đẹp của ba cô gái thanh niên xung phong được thể hiện trong đoạn trích (trích dẫn giới hạn đoạn truyện).
|
0,5
|
|
II.Thân bài:
1. Khái quát
- Truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê sáng tác năm 1971 lúc cuộc kháng chiến chống Mĩ của dân tộc đang diễn ra ác liệt.
- Truyện kể về hiện thực chiến đấu gian khổ hào hùng của những cô gái thanh niên xung phong làm nhiệm vụ phá bom bảo vệ tuyến đường Trường Sơn.
- Đoạn trích trên nằm ở phần đầu phẩm, tái hiện lại một cách chân thực về một lần phá bom của Phương Định và đồng đội, từ đó làm nổi bật vẻ đẹp phẩm chất và tâm hồn của các cô gái mở đường trong cuộc kháng chiến chống Mĩ.
|
0,25
|
|
2. Cảm nhận
a. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái thanh niên xung phong.
- Hoàn cảnh sống: Họ ở trên một cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn, nơi tập trung nhất bom đạn và sự ác liệt, nguy hiểm...
- Công việc của họ lại càng đặc biệt nguy hiểm: Khi có bom nổ thì chạy lên, phơi mình ra giữa vùng trọng điểm bắn phá của máy bay địch đo khối lượng đất phải lấp vào hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Công việc phải mạo hiểm với cái chết, luôn căng thẳng thần kinh, đòi hỏi sự dũng cảm, bình tĩnh, gan dạ phi thường...
- Hoàn cảnh sống chiến đấu đã làm sáng lên phẩm chất cao đẹp của các cô gái thanh niên xung phong.
b. Vẻ đẹp của ba cô gái thanh niên xung phong
* Lí tưởng sống, chiến đấu cao đẹp.
- Các cô gái trẻ tình nguyện đến với chiến trường, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ Tổ quốc. Họ tự hào, kiêu hãnh khi được tham gia chiến đấu. Luôn thấy vui và hạnh phúc khi được làm việc, niềm vui ấy tỏa ra tư đôi mắt lấp lánh, từ nụ cười cười thì hàm răng trắng lóa lên khuôn mặt nhem nhuốc; từ tên gọi đầy tự hào tổ trinh sát mặt đường. cái tên gọi đã gợi sự khao khát làm nên những sự tích anh hùng.
- Các cô hiểu được ý nghĩa thiêng liêng của nhiệm vụ mình đang làm là tham gia chiến đấu góp giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Đó cũng là lí tưởng của thế hệ trẻ Việt Nam đương thời.
* Gan dạ, dũng cảm, say mê chiến đấu, có tinh thần trách nhiệm, luôn hòa mình vào cuộc chiến đấu.
- Các cô luôn chủ động đối diện với mọi hiểm nguy bằng bản lĩnh và lòng quả cảm phi thường.
- Họ kể về hoàn cảnh sống, chiến đấu với thái độ bình thản, pha chút bông đùa: Còn chúng tôi thì chạy trên cao điểm cả ban ngày. Mà ban ngày chạy trên cao điểm không phải chuyện chơi. Thần chết là một tay không thích đùa. Hắn ta lẩn trong ruột những quả bom.
- Họ luôn đặt nhiệm vụ lên hàng đầu, coi việc hoàn thành nhiệm vụ còn quan trọng hơn sự an nguy của bản thân. Phương Định còn một vết thương chưa lành ở đùi, cô không vào viện quân y mà ở lại cùng đồng đội chiến đấu,
- Các cô luôn coi nhẹ mọi hiểm nguy, coi đó là thú vui riêng, là điều kiện để thử thách bản thân: Việc nào cũng có cái thú của nó. Có ở đâu như thế này không: Đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh thì căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổ bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ... Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang. Với họ,được trực tiếp chiến đấu là hạnh phúc và vinh quang.
- Họ làm việc với tinh thần say mê và sự hăng hái của tuổi trẻ. Khi biết quân ta đang mở chiến dịch lớn, đêm họ không ngủ được, cùng nhau leo tót lên cao điểm cầm xẻng xúc và nói chuyện với các chiến sĩ lái xe. Họ luôn khao khát được làm việc, được tận hiến. Chính điều đó mang đến cho họ niềm vui và hạnh phúc.
*Hồn nhiên, lạc quan, yêu đời, mơ mộng.
- Vẻ đẹp ấy được toát lên từ giọng kể đầy lạc quan, trẻ trung của Phương Định.
- Các cô tỏ ra thích thú với công việc của mình:Việc nào cũng có cái thú của nó. Có ở đâu như thế này không: Đất bốc khói, không khí bàng hoàng.
- Vượt lên sự khốc liệt của cuộc sống, chiến đấu, họ biết tạo cho mình niềm vui riêng. Sau những giây phút căng thẳng trên cao điểm, các cô lại trở về trong sự bình yên trong cái hang dưới chân cao điểm: Bên ngoài nóng trên 30 độ chui vào hang là sà ngay đến một thế giới khác. Cái mát lạnh làm toàn thân rung lên đột ngột. Rồi ngửa cổ uống nước, trong ca hay trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm, lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ. Có thể nghe, có thể nghĩ lung tung... hình như ta sắp mở chiến dịch lớn.. Cuộc sống chiến đấu gian khổ là thế nhưng chưa bao giờ các cô vơi đi niềm lạc quan yêu đời.
- Họ cùng nhau hát. Phương Định kể: Tôi ngồi dựa vào thành đá và khe khẽ hát. Tôi mê hát. Thường cứ thuộc một điệu nhạc nào đó rồi bịa ra lời mà hát. Lời tôi bịa lộn xộn và ngớ ngẩn đến tôi cũng ngạc nhiên, đôi khi bò ra mà cười một mình. Tiếng hát ấy được cất lên từ những tâm hồn tươi trẻ, tràn đầy tinh thần lạc quan. Tiếng hát làm át tiếng bom, truyền cho các cô động lực, sức mạnh tinh thần để vượt qua khó khăn gian khổ, hoàn thành nhiệm vụ. Đó là sức mạnh, là hào khí của tuổi trẻ Việt Nam trong những tháng năm khói lửa mà oai hùng của đất nước.
|
0,5
0,5
1,0
1,0
|
|
3. Đánh giá:
- Nhà văn lựa chọn ngôi kể thứ nhất chân thực và dễ bộc lộ cảm xúc, ngôn ngữ trẻ trung, đầy nữ tính.
- Việc sử dụng những câu văn ngắn, dồn dập vừa góp phần tái hiện không khí ác liệt của chiến trường, vừa miêu tả bản lĩnh, sự gan góc của nhân vật.
- Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sắc sảo.
- Đoạn trích đã khắc họa chân thực, sống động vẻ đẹp của các nữ TNXP với tâm hồn trẻ trung, hồn nhiên, mà vô cùng kiên cường, dũng cảm, luôn phơi phới tinh thần lạc quan, yêu đời.
|
0,25
|
|
|
3. Kết bài:
- Khẳng định vấn đề nghị luận.
- Cảm nghĩ, liên hệ.
|
0,5
|