ĐỀ 1: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“Đã từ lâu, rác thải nhựa vẫn luôn là mối lo ngại tới sức khỏe con người lẫn môi trường. Riêng ở Việt Nam, trung bình mỗi năm thải ra khoảng 1,8 triệu tấn rác nhựa, phần lớn trong số đó là túi nylon. Trung bình, mỗi hộ gia đình Việt Nam sử dụng khoảng một kg túi nylon mỗi tháng. Hơn 80% trong số đó đều bị thải bỏ sau khi dùng một lần.
Rác thải nhựa dùng một lần tác động trực tiếp đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe con người cùng các loài sinh vật khác. Điều nguy hiểm nhất của rác thải nhựa xuất phát từ tính chất khó phân hủy của nó. Ngay cả khi được chôn lấp vào bùn đất, chúng vẫn tồn tại hàng trăm nghìn năm, làm thay đổi tính chất vật lý của đất, gây xói mòn đất, làm cho đất không giữ được nước và dinh dưỡng, ngăn cản oxy qua đất, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây trồng…
Các sản phẩm nhựa có mối liên hệ chặt chẽ với ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch, bởi vậy việc khai thác và vận chuyển nhiên liệu hóa thạch giải phóng carbon vào khí quyển, làm trầm trọng thêm sự ấm lên trên toàn cầu.”
... Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, rác thải nhựa có số lượng và khối lượng vượt trội so với các loại rác khác. Phần lớn loại rác thải này sẽ thải ra khu vực biển, nơi rất dễ bị ô nhiễm nguồn nước và các sinh vật biển khác. Các bãi biển ở Việt Nam có mức ô nhiễm nhựa cao, phần lớn có vị trí hoặc nằm cạnh bến tàu, khu dân cư, các khu tập trung nhiều hoạt động du lịch. Đáng chú ý, tại khu vực đảo xa bờ, ít hoạt động du lịch như Côn Đảo, Hòn Cau cũng dễ bị ô nhiễm rác thải nhựa với số lượng và khối lượng rác cao hơn so với các bãi nằm gần bờ.
(Tạp chí điện tử Môi trường và cuộc sống, ngày 20/7/2022)
Câu 1 (0,5 điểm). Theo đoạn trích, điều nguy hiểm nhất của rác thải nhựa xuất phát từ đâu?
Câu 2 (0,5 điểm). Nội dung chính của đoạn trích trên là gì?
Câu 3 (1,0 điểm). Phân tích giá trị biểu đạt của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: Ngay cả khi được chôn lấp vào bùn đất, chúng vẫn tồn tại hàng trăm nghìn năm, làm thay đổi tính chất vật lý của đất, gây xói mòn đất, làm cho đất không giữ được nước và dinh dưỡng, ngăn cản oxy qua đất, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây trồng…
Câu 4 (1,0 điểm). Qua đoạn trích trên, em rút ra thông điệp gì?
II. PHẦN LÀM VĂN (7.0 ĐIỂM)
Câu 1 (2,0 điểm): Từ tinh thần của đoạn trích ở phần Đọc - hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông ở Việt Nam hiện nay.
DAPAN
I. PHẦN ĐỌC - HIỂU (3,0 ĐIỂM)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
- Theo đoạn trích, điều nguy hiểm nhất của rác thải nhựa xuất phát từ tính chất khó phân hủy của nó.
|
0,5
|
|
2
|
Học sinh có thể đưa ra cách diễn đạt khác, nhưng đảm bảo nội dung tương đương theo gợi ý dưới đây:
- Nội dung chính của phần trích: Thực trạng và tác hại của rác thải nhựa ở Việt Nam hiện nay.
|
0,5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ: Liệt kê: làm thay đổi tính chất vật lý của đất, gây xói mòn đất, làm cho đất không giữ được nước và dinh dưỡng, ngăn cản oxy qua đất, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây trồng.
* Tác dụng:
+ Làm cho câu văn trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu nhịp điệu, tăng tính thuyết phục, hấp dẫn người đọc, người nghe.
+ Diễn tả đầy đủ, sâu sắc những tác hại nghiêm trọng của rác thải nhựa đối với môi trường đất.
+ Thái độ của tác giả: Cảnh báo về tác hại của rác thải nhựa, mong muốn mọi người hạn chế sử dụng để bảo vệ môi trường sống, bảo vệ Trái Đất - ngôi nhà chung của chúng ta.
|
0,25
0,25
0,25
0,25
|
|
4
|
* Những thông điệp có thể rút ra từ đoạn trích:
- Nhận thức được tác hại của rác thải nhựa
- Hãy nói không với rác thải nhựa.
- Hãy bỏ rác đúng nơi quy định vì một môi trường Xanh – sạch – đẹp
- Cần thận thức được tác hại của rác thải nhựa.
- Cần lên án các hành vi gây ô nhiễm môi trường
- …
* Lưu ý:
- Học sinh trả lời được ba thông điệp: Cho điểm tối đa.
- Học sinh trả lời được hai thông điệp: Cho 0.5 điểm.
- Học sinh trả lời được một thông điệp: Cho 0.25 điểm.
|
1,0
|
II. PHẦN LÀM VĂN (7.0 ĐIỂM)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
* Về hình thức, kĩ năng
- Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ;
- Diễn đạt mạch lạc, lập luận chặt chẽ, trình bày rõ ràng
* Về nội dung
1. Nêu vấn đề: tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông ở Việt Nam hiện nay.
2. Bàn luận
* Thực trạng:
- Bao bì ni lông được sử dụng phổ biến và hầu như có mặt ở mọi nơi, lưu hành từ các hàng bán rau, trái cây, thịt, cá,…cho đến các siêu thị, cửa hàng bán lẻ, những người bán hàng rong,…len lỏi vào mọi nơi của cuộc sống hiện đại.
- Bao bì ni lông còn được sử dụng rất nhiều để đóng gói thực phẩm, bột giặt, bảo quản nước đá, các loại chế phẩm hóa học hay đựng những phế liệu nhỏ…
* Nguyên nhân:
- Bao bì ni lông vì có độ bền, chắc, rất tiện dụng.
- Giá thành rẻ, dễ sản xuất.
* Hậu quả:
- Ảnh hưởng đến môi trường đất, làm thay đổi tính chất vật lý của đất, gây xói mòn đất, cản trở thực vật phát triển;
- Bao bì ni lông làm tắc cống, tắc các đường ống dẫn nước, làm chết sinh vật khi chúng nuốt phải…
- Gây ô nhiễm môi trường không khí tạo ra khí độc gây ngộ độc, tắc thở khi đốt bao bì ni lông, gây rối loạn trao đổi chất, gây dị tật bẩm sinh…
- Mất mĩ quan, ảnh hưởng đến du lịch, dịch vụ.
- …
* Giải pháp:
- Mỗi người dân cần có ý thức hạn chế sử dụng túi ni lông và sử dụng các loại túi đựng hàng thân thiện với môi trường
- Xây dựng hệ thống thu gom, tái chế, tái sử dụng bao bì ni lông....
3. Bài học nhận thức, hành động
- Nhận thức được tác hại của bao bì ni lông
- Hạn chế sử dụng bao bì ni lông
- Tuyên truyền về tác hại của bao bì ni lông và thuyết phục gia đình, bạn bè, người xung quanh trở thành người tiêu dùng thông thái, thực hiện khẩu hiệu Một ngày không sử dụng bao bì ni lông...
- Liên hệ bản thân....
|
0,5
0,25
0,25
0,25
0,5
0,25
|
ĐỀ 2: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“Miền Trung đang phải hứng chịu cơn bão mạnh nhất trong lịch sử 20 năm qua. Dải đất này luôn phải chống chọi với thiên tai, bão lũ, và chịu nhiều thương đau. Nhưng miền Trung không bao giờ đơn độc. Cả nước hướng về khúc ruột miền Trung. Càng trong thử thách, tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái của người Việt lại càng sáng lên, vươn lên mạnh mẽ,để cùng nhau vượt qua khó khăn hoạn nạn. Từ các chiến sỹ bộ đội, công an, các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, đến những con người bình dị nhất, đều chung tay giúp đỡ bà con miền Trung ruột thịt. Và trên mạng xã hội, câu nói - Thương lắm miền Trung ơi - xuất hiện thật nhiều.
Tinh thần cố kết cộng đồng, truyền thống tương thân tương ái, nhường cơm sẻ áo, lá lành đùm lá rách là nét đẹp, sức mạnh của cả dân tộc Việt Nam qua hàng ngàn năm lịch sử. Có thể cảm nhận được tấm lòng Việt, tinh thần Việt trong suốt hơn 2 năm chống chọi với đại dịch COVID-19. Và chỉ mới 2 năm trước, khi nhiều đợt mưa bão, lũ lụt dồn dập đổ xuống khu vực miền Trung, gây ra những mất mát đau thương, đồng bào Việt - dù ở bất cứ đâu, cũng đã chung tay sát cát cánh cùng bà con miền Trung. Đó là những thanh niên trẻ tuổi chẳng mấy ai biết đến tên nhưng từng giờ từng phút, họ giành giật mạng sống của người bị mất tích trong lũ bão, đi bộ gùi lương thực hơn 10km cắt rừng tiếp tế đến điểm sạt lở. Nơi xa xôi và nguy hiểm không ai đến được, nơi đó có mặt bộ đội, dân quân. Giữa đất đá ngổn ngang, họ có thể phải đổi mạng mình bất cứ lúc nào để cứu mạng người bị nạn… Những chuyến xe cứu trợ xuyên đêm chạy đua cùng lũ bão. Em nhỏ, cụ già, mọi tầng lớp nhân dân... ai cũng trở thành những mạnh thường quân trong những ngôi nhà sáng đèn thâu đêm chuẩn bị hàng cứu trợ…
Có lẽ hiếm dân tộc nào trên thế giới, xuyên suốt chiều dài lịch sử lại nhiều lần đối mặt với thử thách tới vậy, từ giặc ngoại xâm cho đến thiên tai dịch họa. Nhưng chúng ta cũng tự hào rằng hiếm dân tộc nào trên thế giới có được ý chí quật cường, tinh thần đoàn kết triệu người như một. Đó là những nét đẹp truyền thống, trở thành nguồn sức mạnh to lớn của dân tộc Việt Nam.
(Báo Điện tử VTV News, ngày 28/9/2022)
Câu 1 (0,5 điểm). Theo đoạn trích, điều gì là là nét đẹp, sức mạnh của cả dân tộc Việt Nam qua hàng ngàn năm lịch sử?
Câu 2 (0,5 điểm). Nội dung chính của đoạn trích trên là gì?
Câu 3 (1,0 điểm). Phân tích giá trị biểu đạt của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: Từ các chiến sỹ bộ đội, công an, các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, đến những con người bình dị nhất, đều chung tay giúp đỡ bà con miền Trung ruột thịt.
Câu 4 (1,0 điểm). Qua đoạn trích trên, em rút ra thông điệp gì?
II. PHẦN LÀM VĂN (7.0 ĐIỂM)
Câu 1 (2,0 điểm): Từ tinh thần của đoạn trích ở phần Đọc - hiểu, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về tinh thần tương thân tương ái của dân tộc ta trong thiên tai, bão lũ.
DAPAN
I. PHẦN ĐỌC - HIỂU (3,0 ĐIỂM)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
- Theo đoạn trích: Tinh thần cố kết cộng đồng, truyền thống tương thân tương ái, nhường cơm sẻ áo, lá lành đùm lá rách là nét đẹp, sức mạnh của cả dân tộc Việt Nam qua hàng ngàn năm lịch sử.
|
0,5
|
|
2
|
Học sinh có thể đưa ra cách diễn đạt khác, nhưng đảm bảo nội dung tương đương theo gợi ý dưới đây:
- Nội dung chính của phần trích: Tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái của dân tộc ta trong thiên tai, bão lũ.
|
0,5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ: Liệt kê: các chiến sỹ bộ đội, công an, các doanh nghiệp, nhà hảo tâm, những con người bình dị nhất.
* Tác dụng:
+ Làm cho câu văn trở nên sinh động, hấp dẫn, giàu nhịp điệu, tăng tính thuyết phục, hấp dẫn người đọc, người nghe.
+ Diễn tả cụ thể, đầy đủ những lực lượng, thành phần đang ngày đêm giúp đỡ, cứu trợ đồng bào miền Trung vượt qua cơn bão.
+ Thái độ của tác giả: Trân trọng, ngợi ca tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái, mong muốn mọi người cùng hướng về miền Trung ruột thịt.
|
0,25
0,25
0,25
0,25
|
|
4
|
* Những thông điệp có thể rút ra từ đoạn trích:
- Cần nhận thức được giá trị của tinh thần tương thân tương ái trong cuộc sống.
- Tinh thần đoàn kết, tương thân tương ái là vẻ đẹp từ ngàn đời nay của dân tộc Việt Nam.
- Đoàn kết, tương thân tương ái sẽ tạo ra sức mạnh giúp dân tộc ta vượt qua mọi khó khăn, thử thách.
- Hãy luôn yêu thương, quan tâm và chia sẻ.
- …
* Lưu ý:
- Học sinh trả lời được ba thông điệp: Cho điểm tối đa.
- Học sinh trả lời được hai thông điệp: Cho 0.5 điểm.
- Học sinh trả lời được một thông điệp: Cho 0.25 điểm.
|
1,0
|
II. PHẦN LÀM VĂN (7.0 ĐIỂM)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
* Về hình thức, kĩ năng
- Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận khoảng 200 chữ;
- Diễn đạt mạch lạc, lập luận chặt chẽ, trình bày rõ ràng
* Về nội dung
1. Nêu vấn đề: tinh thần tương thân tương ái của dân tộc ta trong thiên tai, bão lũ.
2. Bàn luận
* Giải thích: Tương thân tương ái là yêu thương, đùm bọc, giúp đỡ lẫn nhau giữa con người với con người.
* Biểu hiện:
- Đảng, Nhà nước liên tục chỉ đạo về công tác hỗ trợ, ứng phó thiên tai, mưa lũ, chỉ đạo công tác tìm kiếm cứu nạn, cứu trợ người dân; các lực lượng chức năng, đặc biệt là quân đội, đã huy động tối đa lực lượng cho nhiệm vụ này.
- Tinh thần tương thân, tương ái trong thiên tai, bão lũ thể hiện ở tình yêu thương, đùm bọc, hỗ trợ, sẻ chia, quyên góp, ủng hộ kịp thời của các cơ quan, doanh nghiệp, cá nhân ở trong và ngoài nước cả về vật chất lần tinh thần giúp đỡ đồng bào vùng lũ.
- Truyền thống tương thân tương ái, “lá lành đùm lá rách” của dân tộc lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội với tất cả tấm lòng, tình cảm của đồng chí, đồng bào cả nước hướng về người dân vùng lũ.
- …
* Vai trò, ý nghĩa :
- Tinh thần tương thân, tương ái trong gian khó nhất là khi thiên tai, lũ lụt là một trong những truyền thống tốt đẹp của dân tộc Việt Nam từ xưa tới nay.
- Là sức mạnh tinh thần để con người dựa vào nhau, cùng nhau trải qua những khó khăn, mất mát do bão lũ gây ra.
- Tinh thần tương thân tương ái khiến con người biết hy sinh vì cộng đồng, biết bao dung, biết cách cho, nhường nhịn và sẻ chia.
- Làm cho mối quan hệ giữa con người với con người trở nên tốt đẹp.
….
* Phản đề
- Phê phán những người không có lòng nhân ái, thờ ơ, vô cảm với những khó khăn, mất mát của người khác.
- Phê phán những người lợi dụng lòng nhân ái để trục lợi.
3. Bài học nhận thức, hành động
- Nhận thức được ý nghĩa của tinh thần tương thân tương ái trong cuộc sống.
- Trân trọng, đề cao, ca ngợi những con người có lòng nhân ái, yêu thương con người.
- Chia sẻ với những khó khăn, mất mát do bão lũ của đồng bào miền Trung.
- Liên hệ bản thân....
|
0,5
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
|
ĐỀ 3: Đọc kĩ văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:
Trong khi các phương tiện giao thông ngày càng gia tăng thì ý thức tham gia giao thông của con người lại ngày càng xuống cấp, đặc biệt là ở lứa tuổi học sinh, sinh viên. Theo điều tra của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia, gần 80% số người bị xử lý khi tham gia giao thông có độ tuổi từ 16 đến 35, gần 80% sinh viên đi xe máy không có giấy phép lái xe, 95% sinh viên điều khiển xe sai kỹ thuật. Đặc biệt nhiều học sinh, sinh viên không có giấy phép lái xe vẫn sử dụng xe máy phân khối lớn đến trường. Những con số này cho thấy rằng ý thức tham gia giao thông của học sinh, sinh viên - thế hệ làm chủ tương lai còn rất kém………. Tại các ngã ba, ngã tư, trong khi tất cả mọi người đang dừng xe chờ đèn đỏ thì một vài “nam, nữ sinh áo trắng” lại ngang nhiên phóng vụt lên, lạng lách “điệu nghệ” qua những hàng xe đang được phép qua đường………. Mặc dù các tuyến đường đã được phân làn, phân chiều theo quy định để giảm ùn tắc giao thông, nhưng nhiều người vẫn “hồn nhiên” vi phạm, đặc biệt là lứa học sinh, sinh viên. Bất chấp các biển hiệu đường một chiều, hai chiều, bất chấp giải phân cách, vạch vôi chỉ rõ làn đường, các bạn trẻ vẫn dàn hàng ba, hàng bốn đi vào chiều ngược lại. Họ có lý do rất chính đáng như: “chỉ còn một đoạn là đến trường, sang đường vòng lại vừa xa lại vừa mất thời gian” (!?). Nhưng họ không biết rằng sự “tiện lợi” cho cá nhân mình lại chính là những “bất lợi” và nguy hiểm cho tất cả những người đang tham gia giao thông.
Theo Thanh Lịch - Hồng Nhung (Khampha.vn)
Câu 1 (0,5 điểm): Theo tác giả phần trích, “gần 80% số người bị xử lý khi tham gia giao thông” có đặc điểm gì?
Câu 2 (0,5 điểm): Nêu nội dung chính của đoạn trích trên.
Câu 3 (1,0 điểm): Hiệu quả nghệ thuật của biện pháp điệp ngữ được sử dụng trong câu văn sau: “Bất chấp các biển hiệu đường một chiều, hai chiều, bất chấp giải phân cách, vạch vôi chỉ rõ làn đường, các bạn trẻ vẫn dàn hàng ba, hàng bốn đi vào chiều ngược lại.”
Câu 4 (1,0 điểm): Thông điệp được gửi gắm qua đoạn trích trên?
DAPAN
|
Câu
|
Nội dung
|
Điểm
|
|
1
|
Theo tác giả phần trích, “gần 80% số người bị xử lý khi tham gia giao thông” có độ tuổi từ 16 đến 35.
|
0,5
|
|
2
|
* Học sinh có thể diễn đạt cách khác mà vẫn đảm bảo nội dung tương đương.
- Phần trích đề cập đến vấn đề: Trong khi các phương tiện giao thông ngày càng gia tăng thì ý thức tham gia giao thông của con người ngày càng xuống cấp.
|
0,5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ điệp ngữ:
- Bất chấp …
- bất chấp …
* Hiệu quả biểu đạt:
- Điệp ngữ tạo nhịp điệu, cân đối, hài hoà, nhấn mạnh ý, gây ấn tượng cho câu văn.
- Nhấn mạnh thái độ coi thường luật giao thông của phần lớn các bạn trẻ hiện nay khi tham gia giao thông.
- Thể hiện thái độ phê phán ý thức không tuân thủ luật giao thông của nhiều bạn trẻ.
|
0,25
0,75
|
|
4
|
* Học sinh có thể đưa ra những thông điệp khác nhau nhưng cần phù hợp với nội dung đoạn trích.
* Giám khảo cho điểm tối đa với câu trả lời đảm bảo tối thiểu 3 thông điệp phù hợp. Nếu học sinh đưa ra 02 thông điệp phù hợp, giám khảo cho 0,5 điểm
- Mỗi chúng ta cần nhận thức được tầm quan trọng của việc tham gia giao thông đúng luật.
- Mỗi người tham gia giao thông cần trang bị những hiểu biết cơ bản về luật giao thông, tự giác thực hiện an toàn trong quá trình tham gia giao thông.
- Cần tích cực đấu tranh, tố giác hiện tượng vi phạm pháp luật trong thực hiện an toàn giao thông.
- Các nhà trường cần tổ chức tuyên truyền cho học sinh về “An toàn giao thông” qua các hoạt động.
(HS nêu được 03 thông điệp sẽ đạt điểm tối đa)
|
1,0
|
ĐỀ 4: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“Không thể phủ nhận kể từ khi Luật Trẻ em và các nghị định liên quan được ban hành, chăm sóc và bảo vệ trẻ em tại Việt Nam đã đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Trong lĩnh vực báo chí, Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành Thông tư 09/2017/TT-BTTTT quy định về tỷ lệ nội dung, thời điểm, thời lượng dành cho trẻ em và cảnh báo nội dung không phù hợp với trẻ em trên báo nói, báo hình, báo in, báo điện tử và xuất bản phẩm. Theo đó, Ðiều 15 của Thông tư này quy định: báo in, báo hình, báo điện tử phải làm mờ hoặc che mặt trẻ em và bảo đảm thông tin bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em khi thông tin về những vụ việc tiêu cực, vi phạm pháp luật mà trẻ em là nạn nhân hoặc là người liên quan. Ðây là công cụ pháp lý quan trọng để phòng, chống thông tin xấu, độc liên quan đến trẻ em trên một số phương tiện báo chí, truyền thông đại chúng. (…)
Chưa kể, nhận thức còn hạn chế của một bộ phận người dân hiện nay cũng là nguyên nhân dẫn đến hành vi xâm hại đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em. Dù Luật Trẻ em đã quy định chỉ chia sẻ thông tin sau khi nhận được sự đồng ý của trẻ em từ 7 tuổi trở lên, song không ít người lớn vẫn vô tư đăng tải, chia sẻ hình ảnh trẻ em tùy ý mà không hề biết mình đã vi phạm pháp luật. Không ít bậc phụ huynh còn mặc nhiên coi bản thân họ có quyền đăng tải hình ảnh đời thường của con cái, cho rằng cấm đưa thông tin, hình ảnh cá nhân của trẻ em lên mạng xã hội là không khả thi, vì đó là quyền của cha mẹ. Hơn thế nữa, nhận thấy khả năng kiếm lời từ kinh doanh trên YouTube, Facebook, một số người lớn đang bắt ép con em mình xuất hiện trên video quảng cáo sản phẩm, vlog để câu kéo lượt xem, bình luận của khán giả. Rõ ràng đây là hành vi cưỡng bức lao động trẻ em. Khi bị trở thành "người nổi tiếng" bất đắc dĩ, trẻ em cũng phải đối mặt với nguy cơ bị bắt nạt, tấn công trong cuộc sống và trên môi trường mạng.
(Bảo vệ quyền thông tin cá nhân của trẻ em- Phan Kỷ- Báo Nhân dân, thứ ba ngày 18 tháng 1 năm 2022)
Câu 1 (0,5 điểm): Theo đoạn trích, Ðiều 15 của Thông tư 09/2017/TT-BTTTT quy định những gì?
Câu 2 (0,5 điểm): Em hiểu như thế nào về ý nghĩa câu văn: Khi bị trở thành "người nổi tiếng" bất đắc dĩ, trẻ em cũng phải đối mặt với nguy cơ bị bắt nạt, tấn công trong cuộc sống và trên môi trường mạng.
Câu 3 (1,0 điểm): Hiệu quả nghệ thuật của phép liệt kê trong câu văn: “Ðây là công cụ pháp lý quan trọng để phòng, chống thông tin xấu, độc liên quan đến trẻ em trên một số phương tiện báo chí, truyền thông đại chúng.
Câu 4 (1,0 điểm): Thông điệp được gửi gắm qua đoạn trích trên?
Phần II. LÀM VĂN( 7 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm). Từ tinh thần của đoạn trích ở phần Đọc – hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về công cuộc bảo vệ, chăm sóc trẻ em ở nước ta hiện nay.
DAPAN
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
Phần I. Đọc - hiểu
|
3,0
|
|
1
|
Ðiều 15 của Thông tư 09/2017/TT-BTTTT quy định: báo in, báo hình, báo điện tử phải làm mờ hoặc che mặt trẻ em và bảo đảm thông tin bí mật đời sống riêng tư, bí mật cá nhân của trẻ em khi thông tin về những vụ việc tiêu cực, vi phạm pháp luật mà trẻ em là nạn nhân hoặc là người liên quan.
|
0,5
|
|
2
|
* Học sinh có thể diễn đạt cách khác mà vẫn đảm bảo nội dung tương đương
- Trẻ nổi tiếng sẽ được nhiều người theo dõi, mổ xẻ, đánh giá từng chi tiết trong đời tư, từ thói quen ăn mặc, phát ngôn, học tập, vui chơi, quan hệ tình cảm….
- Trẻ em dễ trở thành nạn nhân bị bắt nạt, tấn công trong cuộc sống và trên môi trường mạng. Vì vậy sẽ để lại nhiều hệ lụy đối với trẻ trong cuộc sống và tương lai.
|
0,5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ liệt kê: phòng, chống thông tin xấu, độc; phương tiện báo chí, truyền thông đại chúng
* Hiệu quả nghệ thuật:
- Tạo nhịp điệu cho câu văn, diễn đạt thêm sinh động, gợi hình ảnh, gợi cảm xúc, gây ấn tượng.
-Diễn tả một cách đầy đủ hơn công cụ pháp lý quan trọng để bảo vệ quyền trẻ em .
- Thể hiện thái độ yêu quý, bảo vệ trẻ em.
|
0,25
0,75
|
|
4
|
* Học sinh có thể đưa ra những thông điệp khác nhau nhưng cần phù hợp với nội dung đoạn trích. Dưới đây là một số gợi ý:
* Giám khảo cho điểm tối đa với câu trả lời đảm bảo tối thiểu 3 thông điệp phù hợp. Nếu học sinh đưa ra 02 thông điệp phù hợp, giám khảo cho 0,5 điểm
-Trẻ em là tương lai của đất nước
- Hiện nay, một bộ phận trẻ em đang là nạn nhân trên các phương tiện truyền thông…
- Hãy bảo vệ quyền thông tin cá nhân của trẻ em
- Hãy yêu quý, bảo vệ, chăm lo cho trẻ em được phát triển, được vui chơi, học hành…..
(…)
|
1,0
|
|
Phần II. Làm văn
|
|
|
Phần II
|
Nội dung
|
Điểm
|
|
Câu 1
(2,0 điểm)
|
* Hình thức:
- Đúng hình thức đoạn văn, đảm bảo dung lượng (khoảng 200 từ)
- Diễn đặt rõ ràng, mạch lạc, lập luận chặt chẽ, lời văn trong sáng, có cảm xúc; không mắc lỗi về câu, không sai chính tả.
|
0, 25
0,25
|
|
* Nội dung : Triển khai được các ý:
- HS nêu được vấn đề: Công cuộc bảo vệ, chăm sóc trẻ em là một trong những nhiệm vụ có ý nghĩa quan trọng hàng đầu của cả xã hội ta. Đảng và nhà nước ta đã xác định đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến tương lai, vận mệnh của dân tộc.
* Biểu hiện;
- Đảng, Nhà nước đưa ra các các chủ trương, chính sách, những biện pháp cụ thể :
+ Về luật pháp: Luật Trẻ em và các nghị định liên quan được ban hành, chăm sóc và bảo vệ trẻ em tại Việt Nam ra đời.
+ Về y tế: Khám chữa bệnh miễn phí cho trẻ em dưới 6 tuổi, tiêm chủng mở rộng miễn phí cho trẻ em, chương trình “Trái tim cho em”, “Vì nụ cười ngày mai”…
+ Về giáo dục: Ngày toàn dân đưa trẻ đến trường ( 5/9), xây dựng các lớp học tình thương, miễn học phí cho học sinh tiểu học và tiến tới là THCS, chương trình sữa học đường….
+ Về vui chơi giải trí và tham gia các hoạt động xã hội: đầu tư xây dựng nhiều trung tâm vui chơi giải trí, công viên, rạp chiếu phim, các trại hè địa phương, trong nước và quốc tế để trẻ em tham gia vui chơi, giao lưu học hỏi.
+Về chế độ dinh dưỡng: trẻ em được chăm lo bữa ăn đảm bảo dinh dưỡng,…
(…)
- Mọi lực lượng xã hội đều có trách nhiệm chăm sóc, bảo vệ và giúp trẻ em phát triển.
- Bên cạnh đó, vẫn còn những trẻ em chưa nhận được sự quan tâm và được hưởng những quyền cơ bản …
- Bài học:
+ Trân trọng, để cao trước những hoạt động ý nghĩa đó -> đó là những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển trẻ em..
+ Nêu trách nhiệm của bản thân, để xứng đáng với sự quan tâm đó HS phải có trách nhiệm không ngừng học tập tu dưỡng đạo đức, kĩ năng để gánh vác trọng trách là chủ nhân đất nước trong tương lai.
|
0,25
0,75
0,25
0,25
|
Vũ Thị Thùy Lin- THCS An Hưng- Huyện An Dương
ĐỀ 5:
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Kể từ lúc xuất hiện người tinh khôn (Homo sapiens), phải mất khoảng 300.000 năm trước khi số người sinh sống trên Trái đất cán mốc 1 tỉ. Đó là vào khoảng năm 1804 - năm phát hiện ra thuốc giảm đau morphine, năm Haiti tuyên bố độc lập khỏi Pháp, và là năm nhà soạn nhạc cổ điển người Đức Beethoven lần đầu tiên biểu diễn Bản giao hưởng số 3 của mình tại Vienna, theo tạp chí National Geographic.
Giờ đây, Liên Hiệp Quốc cho biết dân số thế giới chạm mốc 8 tỉ người vào hôm nay 15-11.
"Vào ngày 15-11-2022, dân số thế giới dự kiến đạt 8 tỉ người, một cột mốc quan trọng trong sự phát triển của nhân loại.
Sự gia tăng dân số chưa từng có này là do tuổi thọ con người tăng dần nhờ sự cải thiện về sức khỏe cộng đồng, dinh dưỡng, vệ sinh cá nhân và y học. Đây cũng là kết quả của mức sinh cao và liên tục ở một số quốc gia" - Liên Hiệp Quốc thông báo trên trang web.
Các quốc gia có mức sinh cao nhất có xu hướng là những quốc gia có thu nhập bình quân đầu người thấp nhất. Do đó, qua thời gian sự gia tăng dân số toàn cầu ngày càng tập trung ở các nước nghèo nhất thế giới, trong số hầu hết quốc gia nằm tại vùng Hạ Sahara ở châu Phi.
Ở những quốc gia này, tốc độ gia tăng dân số nhanh liên tục có thể cản trở việc đạt được các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG). Liên Hiệp Quốc đánh giá SDG vẫn là con đường tốt nhất của thế giới hướng tới một tương lai hạnh phúc và khỏe mạnh.
Trong khi đó, các quốc gia có mức tiêu thụ tài nguyên vật chất và phát thải khí nhà kính bình quân đầu người cao nhất có xu hướng là những quốc gia có thu nhập bình quân đầu người cao và không phải là những quốc gia có dân số tăng nhanh.
Dân số tăng nhanh cũng sẽ làm trầm trọng thêm tác động của phát triển kinh tế tới môi trường.
Dân số toàn cầu đạt 8 tỉ người hôm nay
Mặc dù dân số toàn cầu mất 12 năm để tăng từ 7 lên 8 tỉ người, nhưng Liên Hiệp Quốc dự báo sẽ mất khoảng 15 năm nữa (tức đến năm 2037) mới đạt mốc 9 tỉ người. Đây là dấu hiệu cho thấy tốc độ gia tăng dân số toàn cầu đang chậm lại.
Sự gia tăng dân số chậm hơn trong nhiều thập niên tới có thể giúp giảm thiểu các thiệt hại môi trường trong nửa sau của thế kỷ hiện tại.
(Theo Báo Tuổi trẻ.online ngày 15/11/2022)
Câu 1 (0.5 điểm). Theo đoạn trích các quốc gia có mức sinh cao nhất có xu hướng là những quốc gia nào?
Câu 2 (0.5 điểm) . Nội dung chính của đoạn trích là gì?
Câu 3(1.0 điểm). Nêu tác dụng của phép liệt kê trong câu văn sau: Sự gia tăng dân số chưa từng có này là do tuổi thọ con người tăng dần nhờ sự cải thiện về sức khỏe cộng đồng, dinh dưỡng, vệ sinh cá nhân và y học.
Câu 4(1.0điểm) Em có đồng ý với quan điểm: Sự gia tăng dân số có ảnh hưởng to lớn đối với tương lai nhân loại, nhất là đối với các quốc gia còn nghèo nàn, lạc hậu không? Vì sao?
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
điểm
|
|
1
|
Các quốc gia có mức sinh cao nhất có xu hướng là những quốc gia có thu nhập bình quân đầu người thấp nhất
|
0,5
|
|
2
|
- Nội dung chính của đoạn trích: Đoạn trích trình bày về cột mốc quan trọng của thế giới khi dân số thế giới đạt mốc 8 tỉ người.
|
0,5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ: Liệt kê: cải thiện về sức khỏe cộng đồng, dinh dưỡng, vệ sinh cá nhân và y học.
* Hiệu quả:
- Tạo nhịp điệu, làm cho cách diễn đạt thêm sinh động hấp dẫn, gây ấn tượng với người đọc người nghe, lập luận chặt chẽ giàu sức thuyết phục
- Diễn tả đầy đủ, cụ thể những điều kiện giúp tuổi thọ trung bình con người tăng đó cũng là là nguyên nhân gia tăng dân số thế giới.
- Tác giả thể hiện sự quan tâm, vui mừng khi tuổi thọ trung bình con người tăng lên nhưng thấy sự nghiêm túc và có trách nhiệm về tương lai của nhân loại, tương lai của trái đất.
|
0,25
0,25
0,25
0,25
|
|
4
|
 * Học sinh có thể đồng ý hoặc không đồng ý.
- Lí giải sự lựa chọn: hợp lý, thuyết phục:
+ Áp lực môi trường tự nhiên như thiếu nước sạch, cạn kiệt tài nguyên…
+ Áp lực kinh tế và các vấn đề xã hội: đói nghèo, thất nghiệp, các tệ nạn xã hội…
+ Y tế giáo dục không được đảm bảo…
…
Hướng dẫn chấm:
Thí sinh có thể bày tỏ suy nghĩ riêng nhưng phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức và pháp luật. Đáp ứng được mỗi ý: 0,25 điểm
|
0,25
0.75
|
ĐỀ 6: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“Bất kỳ đứa trẻ nào cũng sẽ có lúc phải đối mặt với những vấn đề của bản thân, và có khả năng trở thành nạn nhân của chính mình.
Giới trẻ phải chịu rất nhiều áp lực từ học hành, thi cử, các mối quan hệ gia đình, bạn bè, thầy cô... Nếu như không có tâm lý vững vàng, kỹ năng giải quyết vấn đề tốt, nhiều em rất dễ có những suy nghĩ bế tắc, lệch chuẩn và có những quyết định sai lầm.
Việc dạy con biết yêu thương bản thân từ khi còn nhỏ là điều vô cùng cần thiết và quan trọng, không chỉ giúp con xây dựng sự tự tin, lòng dũng cảm, bản lĩnh đương đầu với khó khăn, mà còn giúp con biết quý trọng bản thân, biết yêu thương người khác, có những trải nghiệm mới mẻ trong cuộc sống, cũng như biết tránh xa những việc gây tổn thương cho con sau này.
Tôi đặc biệt thích câu nói của nhà tâm lý học nổi tiếng Vũ Chí Hồng (tác giả bộ sách Tâm lý học tình yêu): "Chỉ bằng cách chấp nhận bản thân, bạn mới có thể trở thành một phiên bản tốt hơn của chính mình".
( Nguồn: Https://tuoitre.vn/hay day tre yeu thuong ban than de tre quy trong sư song va cuoc doi minh)
Câu 1 (0,5 điểm). Theo đoạn trích, giới trẻ chịu những áp lực gì?
Câu 2 (0,5 điểm). Em hiểu như thể nào về quan điểm: "Chỉ bằng cách chấp nhận bản thân, bạn mới có thể trở thành một phiên bản tốt hơn của chính mình".
Câu 3 (1,0 điểm). Hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ liệt kê được sử dụng trong câu văn sau: Việc dạy con biết yêu thương bản thân từ khi còn nhỏ là điều vô cùng cần thiết và quan trọng, không chỉ giúp con xây dựng sự tự tin, lòng dũng cảm, bản lĩnh đương đầu với khó khăn, mà còn giúp con biết quý trọng bản thân, biết yêu thương người khác, có những trải nghiệm mới mẻ trong cuộc sống, cũng như biết tránh xa những việc gây tổn thương cho con sau này.”
Câu 4 (1,0 điểm). Thông điệp tác giả gửi gắm qua đoạn trích trên?
Phần II. LÀM VĂN( 7 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm). Từ tinh thần của đoạn trích ở phần Đọc – hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về việc bảo vệ quyền lợi và chăm lo đến sự phát triển của trẻ em ở nước ta hiện nay.
DAPAN
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
Phần I. Đọc - hiểu
|
3,0
|
|
1
|
Những áp lực mà giới trẻ phải chịu (được nói trong đoạn trích) là: áp lực từ học hành, thi cử, áp lực từ các mối quan hệ gia đình, bạn bè, thầy cô.
|
0,5
|
|
2
|
* Học sinh có thể diễn đạt cách khác mà vẫn đảm bảo nội dung tương đương
- Chỉ có mình là dễ chấp nhận bản thân mình hơn bất kì ai. Không ai có thể tạo ra cho mình phiên bản tốt hơn ngoài chính mình.
- Bản thân ta sẽ quyết định ta là ai, ta như thế nào. Chấp nhận bản thân sẽ cho bạn động lực để khắc phục những hạn chế và làm tốt hơn những gì bạn đang có.
|
0,5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ liệt kê: “xây dựng lòng tự tin, lòng dũng cảm, bản lĩnh đương đầu với khó khăn"; "biết quí trọng bản thân, biết yêu thương người khác, có những trải nghiệm mới mẻ trong cuộc sống"; "biết tránh xa việc gây tổn thương cho con sau này".
* Hiệu quả nghệ thuật:
- Góp phần tạo nhịp điệu cho câu văn, diễn đạt thêm sinh động, gợi hình ảnh, gợi cảm xúc, gây ấn tượng.
- Thể hiện đầy đủ những lợi ích, tác dụng của dạy con biết sống yêu thương bản thân từ nhỏ; nhấn mạnh để làm nổi bật ý nghĩa lớn lao của cách sống có trách nhiệm và yêu thương bản thân.
- Thể hiện thái độ yêu quý, bảo vệ, giáo dục con….
|
0,25
0,75
|
|
4
|
* Học sinh có thể đưa ra những thông điệp khác nhau nhưng cần phù hợp với nội dung đoạn trích. Dưới đây là một số gợi ý:
- Hiện nay, một bộ phận trẻ em đang phải chịu một số áp lực trong cuộc sống và chưa có kĩ năng xử lí khủng hoảng…
- Các bạn trẻ hãy tự rèn luyện cho mình bản lĩnh trí tuệ….
- Cha mẹ hãy yêu thương thấu hiểu, chia sẻ và có phương pháp dạy con tích cực…
- Hãy yêu quý, bảo vệ, chăm lo cho trẻ em được phát triển, được vui chơi, học hành…..
(…)
* Giám khảo cho điểm tối đa với câu trả lời đảm bảo tối thiểu 3 thông điệp phù hợp. Nếu học sinh đưa ra 02 thông điệp phù hợp, giám khảo cho 0,5 điểm
|
1,0
|
|
Phần II. Làm văn
|
|
|
Phần II
|
Nội dung
|
Điểm
|
|
Câu 1
(2,0 điểm)
|
* Hình thức:
- Đúng hình thức đoạn văn, đảm bảo dung lượng (khoảng 200 từ)
- Diễn đặt rõ ràng, mạch lạc, lập luận chặt chẽ, lời văn trong sáng, có cảm xúc; không mắc lỗi về câu, không sai chính tả.
|
0, 25
0,25
|
|
* Nội dung : Triển khai được các ý:
- HS nêu được vấn đề: Hiện nay vấn đề việc bảo vệ quyền lợi và chăm lo đến sự phát triển của trẻ em đang được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm.
- Điều này được thể hiện qua rất nhiều hoạt động có ý nghĩa:
+ Về luật pháp: Luật Trẻ em và các nghị định liên quan được ban hành, chăm sóc và bảo vệ trẻ em tại Việt Nam ra đời.
+ Về y tế: Khám chữa bệnh miễn phí cho trẻ em dưới 6 tuổi, tiêm chủng mở rộng miễn phí cho trẻ em, chương trình “Trái tim cho em”, “Vì nụ cười ngày mai”…
+ Về giáo dục: Ngày toàn dân đưa trẻ đến trường ( 5/9), xây dựng các lớp học tình thương, miễn học phí cho học sinh tiểu học và tiến tới là THCS, chương trình sữa học đường….
+ Về vui chơi giải trí và tham gia các hoạt động xã hội: đầu tư xây dựng nhiều trung tâm vui chơi giải trí, công viên, rạp chiếu phim, các trại hè địa phương, trong nước và quốc tế để trẻ em tham gia vui chơi, giao lưu học hỏi.
+Về chế độ dinh dưỡng: trẻ em được chăm lo bữa ăn đảm bảo dinh dưỡng,…
(…)
- Bên cạnh đó, vẫn còn những trẻ em chưa nhận được sự quan tâm và được hưởng những quyền cơ bản …
- Bài học:
+ Trân trọng, để cao trước những hoạt động ý nghĩa đó -> đó là những điều kiện thuận lợi cho sự phát triển trẻ em..
+ Nêu trách nhiệm của bản thân, để xứng đáng với sự quan tâm đó hs phải có trách nhiệm không ngừng học tập tu dưỡng đạo đức để gánh vác trọng trách là chủ nhân đất nước trong tương lai.
|
0,25
0,75
0,25
0,25
|
ĐỀ 7: Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
“Tệ nạn ma tuý đang là hiểm hoạ của các quốc gia, dân tộc trên toàn thế giới; là một trong những nguyên nhân chủ yếu làm phát sinh tội phạm, tệ nạn xã hội và lây nhiễm HIV/AIDS. Hậu quả, tác hại do tệ nạn ma tuý gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế - xã hội và an ninh trật tự của đất nước. Phòng ngừa, ngăn chặn và đấu tranh với tệ nạn ma tuý là trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cơ quan, tổ chức và của toàn xã hội. Ma túy có rất nhiều loại như: Heroin, cần sa, ma tuý đá, thuốc lắc, viên ma túy tổng hợp ... và được đối tượng buôn bán ngụy trang một cách tinh vi; lôi kéo người sử dụng dẫn đến nghiện ngập. Đáng báo động, đối tượng sử dụng ma túy tập trung ở độ tuổi thanh niên, thậm chí đã bắt đầu trẻ hóa đến tuổi vị thành niên và học sinh. Những kẻ buôn bán ma túy thường dụ dỗ các đối tượng học sinh, sinh viên bằng cách cho hút không mất tiền, khi đã nghiện thì các em sẽ trở thành công cụ để chúng kiếm tiền, đưa vào con đường: trộm cắp, cướp giật, mua bán ma túy. Nguy hiểm hơn, một số em có quan niệm sai lầm cho rằng chơi thuốc lắc hay ma túy đá, ma tuý cỏ chỉ gây hưng phấn tức thời nhằm giải trí cho vui, chứ hoàn toàn không gây nghiện. Các em sử dụng ma túy đá, ma tuý cỏ để vui chơi hết mình, chứng tỏ đẳng cấp mà không biết rằng nó có sức tàn phá ghê gớm đến sức khỏe, gây ảnh hưởng xấu đến xã hội: Chém giết người vô cớ, cuồng dâm, hoang tưởng, mất kiểm soát hành vi của mình, nặng hơn sẽ mắc bệnh tâm thần, suy kiệt các cơ quan nội tạng sẽ nhanh chóng suy yếu, kiệt quệ, nó tàn phá hệ thống dây thần kinh, hủy hoại não bộ gấp nhiều lần so với thuốc lắc…”
(Theo nguồn Internets)
Câu 1 (0,5 điểm). Theo đoạn trích, hậu quả, tác hại do tệ nạn ma tuý gây ra ảnh hưởng như thế nào?
Câu 2 (0,5 điểm).Em hiểu nội dung câu trích: “ Đáng báo động, đối tượng sử dụng ma túy tập trung ở độ tuổi thanh niên, thậm chí đã bắt đầu trẻ hóa đến tuổi vị thành niên và học sinh.” như thế nào ?
Câu 3 (1,0 điểm). Phân tích tác dụng của biện pháp liệt kê được sử dụng trong câu văn sau: “Ma túy có rất nhiều loại như: Heroin, cần sa, ma tuý đá, thuốc lắc, viên ma túy tổng hợp ... và được đối tượng buôn bán ngụy trang một cách tinh vi; lôi kéo người sử dụng dẫn đến nghiện ngập”.
Câu 4 (1,0 điểm). Em có đồng tình với quan điểm: “Những kẻ buôn bán ma túy thường dụ dỗ các đối tượng học sinh, sinh viên bằng cách cho hút không mất tiền, khi đã nghiện thì các em sẽ trở thành công cụ để chúng kiếm tiền, đưa vào con đường: trộm cắp, cướp giật, mua bán ma túy ” như trong phần trích đã đề cập không? Vì sao?
Phần II/ Làm văn ( 7 điểm)
Câu 1: (2 điểm): Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc-hiểu, em hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về tác hại của tệ nạn ma túy đối với đời sống con người, đến an ninh xã hội và đất nước.
DAP AN
PHẦN I: ĐỌC-HIỂU(3.0 điểm)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
Theo đoạn trích, hậu quả, tác hại do tệ nạn ma tuý gây ra ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế - xã hội và an ninh trật tự của đất nước.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như Đáp án: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng : không cho điểm.
|
0,5 đ
|
|
2
|
- Nội dung câu trích: “ Đáng báo động, đối tượng sử dụng ma túy tập trung ở độ tuổi thanh niên, thậm chí đã bắt đầu trẻ hóa đến tuổi vị thành niên và học sinh là: Ma túy thật nguy hiểm bởi đối tượng sử dung không chỉ còn tập trung ở thanh niên nữa mà nó lan rộng đến lứa tuổi vị thành niên và học sinh - thế hệ trẻ làm nên tương lai của nước nhà.”
Hướng dẫn chấm.
-HS trả lời mỗi ý đúng được 0,25 điểm
- Học sinh trả lời không đúng: không cho điểm.
- Học sinh có thể có cách diễn đạt khác những vẫn thuyết phục, hợp lý, giáo viên linh động chấm điểm.
|
0,5 đ
|
|
3
|
- Biện pháp tu từ liệt kê: “Heroin, cần sa, ma tuý đá, thuốc lắc, viên ma túy tổng hợp ”
|
0,25 đ
|
|
- Tác dụng:
+Giúp cho câu văn thêm sinh động, hấp dẫn; tăng sức gợi hình, gợi cảm, thuyết phục người đọc, người nghe.
+ Diễn tả đầy đủ, cụ thể, chi tiết về các loại ma túy. Từ đó nói đến các thủ đoạn tinh vi của bọn buôn bán ma túy nhằm lôi kéo người sử dụng vào con đường nghiện ngập.
+ Thể hiện nỗi lo lắng của tác giả trước tệ nạn ma túy và nhắc nhở mọi người hãy tránh xa tệ nạn này.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như đáp án: 1,0 điểm
- Học sinh trả lời được 03 ý về hiệu quả, không nêu đủ biểu hiện của phép liệt: 0,75 điểm
- Học sinh trả lời được 02 ý về hiệu quả, không nêu đủ biểu hiện của phép liệt kê: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời được 01 ý về hiệu quả, không nêu đủ biểu hiện của phép liệt kê: 0,25 điểm
|
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
|
|
4
|
* Học sinh có thể đưa ra quan điểm đồng tình/không đồng tình.
* Lí giải hợp lý, thuyết phục
|
0,25 đ
0,75 đ
|
PHẦN II: LÀM VĂN
CÂU 1: 2 ĐIỂM
|
1
|
A* Hình thức:
- Viết đúng hình thức một đoạn văn nghị luận sự việc hiện tượng đời sống đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.
- Không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.
- Diễn đạt mạch lạc, lập luận chặt chẽ, trình bày rõ ràng.
|
0,25 đ
|
|
B. Nội dung
Học sinh có thể có các cách trình bày khác nhau song phải đảm bảo các ý cơ bản sau:
1.Nêu vấn đề : Tác hại của tệ nạn ma túy đối với đời sống con người, đến an ninh xã hội và đất nước.
2. Triển khai vấn đề nghị luận .
* Giải thích: Ma túy là một chất kích thích có khả năng gây nghiện đối với người dùng chỉ sau một vài lần sử dụng, được đưa vào cơ thể bằng cách hút, chích, nhai, nuốt,… Ngày nay, ma túy là thuật ngữ dùng để chỉ các chất có tính gây nghiện cao.
*Thực trạng:
- Ở Việt Nam hiện nay, hiện tượng sử dụng ma túy khá phổ biến với số lượng lên tới hàng trăm nghìn người.
- Đối tượng sử dụng ma túy trải dài trên khắp cả nước có cả người lớn tuổi, người trung niên và đặc biệt rất nhiều thanh niên trẻ tuổi – thế hệ tương lai của đất nước cũng sa vào tệ nạn ma túy.
- Phạm vi: Ma túy đã len lỏi vào từng ngõ ngách cuộc sống của con người, từ người lao động, người công nhân cho đến cả người trí thức. Đáng sợ hơn cả, ma túy còn xuất hiện trong cả môi trường học đường khi không ít các bạn học sinh, sinh viên bị lôi kéo dụ dỗ sử dụng ma túy.
*Nguyên nhân:
- Nguyên nhân khách quan:
+ Sự phát triển của xã hội kéo theo những hệ quả đáng tiếc, khi con người đầy đủ về vật chất họ sẽ tìm đến những thú vui tinh thần để chăm sóc khoái cảm.
+ Mặt khác, xã hội phát triển, những áp lực về việc làm, nhà ở cũng gia tăng, vì không có việc làm ổn định nên họ cũng dễ đi đến con đường tệ nạn xã hội mà cụ thể là ma túy.
+ Thiếu sự quan tâm, dạy dỗ của gia đình, nhà trường, xã hội
+ Sự dụ dỗ của những đối tượng xấu.
- Nguyên nhân chủ quan:
+ Sự buông thả đua đòi, ham chơi, thích hưởng thụ của của bản thân
+ Sự tò mò, thiếu hiểu biết của một số bộ phận giới trẻ
+ Không có lập trường vững vàng, dễ bị sa ngã, dụ dỗ
* Hậu quả của việc sử dụng ma túy
- Ảnh hưởng tới sức khỏe: gây ra những căn bệnh nguy hiểm như ung thư, phá hủy nội tạng, các cơ quan trên cơ thể.
- Ảnh hưởng tới tinh thần: luôn đẩy con người vào trạng thái u mê, thiếu tỉnh táo, mất tập trung. Hình ảnh của những thanh niên vật vờ trong hẻm vắng, bãi tha ma thật sự là nỗi ám ảnh kinh hoàng.
- Ảnh hưởng đến kinh tế: khi con người hoàn toàn bị phụ thuộc vào ma túy. Khi ấy họ trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội
- Làm suy thoái về đạo đức: lối sống của con người, là nguyên nhân dẫn đến trộm cắp, cướp của, giết người, gây rối nơi công cộng. Những vụ thảm sát, vụ cướp của giết người diễn ra gần đây cũng đều ít nhiều có căn nguyên từ ma túy.
- Người bị nghiện ma túy sẽ bị bạn bè, đồng nghiệp xa lánh, tự đánh mất đi tương lai của chính bản thân mình……
* Giải pháp, bài học, liên hệ:
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền giáo dục rộng rãi đối với toàn dân trong việc nhìn nhận về những tác hại ghê gớm của ma túy để có thái độ dán cách với nó.
- Quan tâm đầu tư tới các cơ sở cai nghiện, những đối tượng bị nghiện ma túy để những người lầm đường có thể trở về với cuộc sống.
- Nhà nước có biện pháp trừng trị nghiêm khắc đối với những kẻ buôn bán, vận chuyển và sử dụng ma túy
- Tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, tăng cường công tác xóa đói giảm nghèo để tránh sa vào những tệ nạn xã hội.
- Đặc biệt, cần quan tâm đối với thế hệ trẻ tương lai, có sự chung tay phối hợp giữa gia đình và nhà trường trong việc giáo dục con em.
- Lên án, dẹp bỏ những hành vi tiếp tay cho tệ nạn ma túy.
- Mỗi cá nhân cũng cần tự ý thức được hành vi của mình, thường xuyên trau dồi tri thức và đạo đức.
* Liên hệ bản thân.
Là học sinh, khi còn ngồi trên ghế nhà trường cần tích cực trau dồi học hỏi, có sự hiểu biết về tác hại của ma túy cũng như tệ nạn xã hội để phòng ngừa và tránh xa chúng.
- Tuyên truyền tới bạn bè, người thân tác hại ghê gớm của ma túy.
|
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,5 đ
|
|
|
GV linh hoạt khi chấm bài làm của HS, tôn trọng sự sáng tạo của các em mà vẫn đảm bảo nội dung câu trả lời.
|
|
ĐỀ 8: Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
“Trong thuốc lá điện tử có tới 15.000 loại hương vị, nguy cơ trộn hương vị và cả chất ma túy; người hút dễ phơi nhiễm các chất độc gây bệnh ung thư, tim mạch, hô hấp, gây nghiện, ảnh hưởng đến phát triển trí não. Các chất độc được thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh. Ngoài ra còn có nguy cơ chấn thương nghiêm trọng do cháy nổ pin. Thuốc lá điện tử có rất nhiều loại sản phẩm với đặc tính thiết kế khác nhau, dễ bị can thiệp thay đổi bởi người dùng dẫn tới nguy cơ không giống nhau, đặc biệt nguy cơ trộn lẫn ma túy.
(Theo nguồn Internets)
Câu 1 (0,5 điểm). Theo đoạn trích, thuốc lá điện tử có nguy cơ chấn thương nghiêm trọng do đâu?
Câu 2 (0,5 điểm).Em hiểu nội dung câu trích: “Các chất độc được thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh” như thế nào ?
Câu 3 (1,0 điểm). Phân tích tác dụng của biện pháp liệt kê được sử dụng trong câu văn sau: “Trong thuốc lá điện tử có tới 15.000 loại hương vị, nguy cơ trộn hương vị và cả chất ma túy; người hút dễ phơi nhiễm các chất độc gây bệnh ung thư, tim mạch, hô hấp, gây nghiện, ảnh hưởng đến phát triển trí não”.
Câu 4 (1,0 điểm). Em có đồng tình với quan điểm: “Các chất độc được thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh” như trong phần trích đã đề cập không? Vì sao?
Phần II/ Làm văn ( 7 điểm)
Câu 1: (2 điểm): Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc-hiểu, em hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về hiện tượng hút thuốc lá điện tử của một bộ phận giới trẻ ở nước ta hiện nay.
DAP AN
PHẦN I: ĐỌC-HIỂU(3.0 điểm)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
Theo đoạn trích, thuốc lá điện tử có nguy cơ chấn thương nghiêm trọng do cháy nổ pin.
Hướng dẫn chấm:
- Học sinh trả lời như Đáp án: 0,5 điểm.
- Học sinh trả lời không đúng : không cho điểm.
|
0,5 đ
|
|
2
|
-Các chất độc được thấy trong dung dịch thuốc lá điện tử và trong khói thuốc lá điện tử có hại cho cả người dùng và người xung quanh.
+Thứ nhất có hại cho người dùng: gây nghiện, ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ làm giảm trí nhớ, làm giảm khả năng miễn dịch; tổn thương hệ hô hấp nghiêm trọng; gây hại cho sức khỏe tim mạch; nguy cơ ung thư phổi....
+Thứ hai khói thuốc lá điện tử có hại cho người xung quanh vì: nếu hít phải lượng khói nhiều sẽ làm nhịp tim và huyết áp sẽ tăng lên bởi động mạch vành bị co lại, làm giảm lưu lượng áu và khí ô xy. Qua thời gian, sự tiếp xúc với nicotin có thể dẫn đến bệnh về tim, đột quỵ và đau tim.
Hướng dẫn chấm:
-HS trả lời mỗi ý đúng được 0,25 điểm
- Học sinh trả lời không đúng: không cho điểm.
- Học sinh có thể có cách diễn đạt khác những vẫn thuyết phục, hợp lý, giáo viên linh động chấm điểm.
|
0,5 đ
|
|
3
|
- Biện pháp tu từ liệt kê: “gây bệnh ung thư, tim mạch, hô hấp, gây nghiện, ảnh hưởng đến phát triển trí não”
|
0,25 đ
|
|
- Tác dụng:
+ Làm giãn nhịp điệu câu văn, giúp cho câu văn thêm sinh động, hấp dẫn; tăng sức gợi hình, gợi cảm, thuyết phục người đọc, người nghe.
+ Diễn tả đầy đủ, cụ thể, chi tiết một số căn bệnh nguy hiểm do chất trong thuốc lá điện tử gây ra. Từ đó nhấn mạnh tác hại ghê gớm của thuốc lá điện tử đe dọa đến sức khỏe và tính mạng của con người.
+ Thể hiện nỗi lo lắng của tác giả trước tệ nạn hút thuốc lá điện tử và nhắc nhở mọi người hãy tránh xa thuốc lá điện tử.
|
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
|
|
4
|
* Học sinh có thể đưa ra quan điểm đồng tình/không đồng tình.
* Lí giải hợp lý, thuyết phục
|
0,25 đ
0,75 đ
|
PHẦN II: LÀM VĂN( 7 ĐIỂM)
CÂU 1: 2 ĐIỂM
|
1
|
A* Hình thức:
- Viết đúng hình thức một đoạn văn nghị luận sự việc hiện tượng đời sống đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.
- Không mắc lỗi chính tả, lỗi dùng từ, đặt câu.
- Diễn đạt mạch lạc, lập luận chặt chẽ, trình bày rõ ràng.
|
0,25 đ
|
|
B. Nội dung
Học sinh có thể có các cách trình bày khác nhau song phải đảm bảo các ý cơ bản sau:
1.Nêu vấn đề : hiện tượng hút thuốc lá điện tử của một bộ phận giới trẻ ở nước ta hiện nay.
2. Triển khai vấn đề nghị luận .
* Giải thích:
- Thuốc lá điện tử là loại mô phỏng hình dạng và chức năng của thuốc lá thông thường, hoạt động bằng cách sử dụng thiết bị điện tử có hệ thống pin sạc dùng để làm nóng dung dịch lỏng hòa tan có chứa nicotine, glycerin, hương liệu tạo ra dạng dung khí cho người dùng hít vào luồng hơi có mùi vị và cảm giác giống thuốc lá thật.
*Thực trạng:
- Hút thuốc lá điện tử của một bộ phận giới trẻ ở nước ta hiện nay đang ngày càng gia tăng, phổ biến và tràn lan.Theo số liệu thống kê, năm 2019 tỷ lệ hút thuốc lá điện tử ở nhóm học sinh tuổi từ 13-17 tại Việt Nam là 2,6%. Năm 2020 có 8,35% học sinh lớp 8- 12 hút thuốc lá điện tử, tăng 40 lần so với 2005. Năm 2022 là 3,5 % học sinh từ 13-15 tuổi hút thuốc lá điện tử
- Chúng ta rất dễ dàng để bắt gặp giới trẻ hút thuốc lá điện tử ở mọi lúc, mọi nơi.
*Nguyên nhân:
- Nguyên nhân của vấn nạn này trước hết là do ý thức chủ quan của giới trẻ: thiếu hiểu biết, tò mò, đua đòi, chán nản, ...
- Nguyên nhân khách quan là do hình thức quảng cáo rất hấp dẫn, có nhiều hương liệu với mùi vị thích thú; do quản lí của các cơ quan chức năng còn lỏng lẻo; gia đình, nhà trường chưa thực sự quan tâm hoặc các em bị rủ rê...
* Tác hại:
- Việc hút thuốc lá điện tử sẽ gây ra nhiều hậu quả nặng nề như: gây nghiện, ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ của trẻ em và thanh thiếu niên làm giảm trí nhớ; tổn thương hệ hô hấp nghiêm trọng; gây hại cho sức khỏe tim mạch; nguy cơ ung thư phổi, làm giảm khả năng miễn dịch,... ảnh hưởng tới sức khỏe, tới quá trình học tập.
-Tác hại của thuốc lá điện tử đối với kinh tế
- Thậm chí làm biến đổi về nhân cách, dễ sa vào các tệ nạn xã hội như: trộm cắp, nghiện hút,...
* Giải pháp, bài học, liên hệ:
- Vì vậy, mỗi cá nhân cần tự nhận thức được những tác hại to lớn của thuốc lá điện tử, cần biết tránh xa nó.
- Nhà nước cần quyết liệt hơn nữa trong việc quản lí, xử lý nghiêm mua, bán thuốc lá điện tử.
- Gia đình và nhà trường cần có biện pháp chặt chẽ trong việc quản lý học sinh.
- Tích cực tuyên truyền để học sinh nói không với thuốc lá điện tử nhằm bảo vệ chính mình, bảo vệ môi trường sống lành mạnh.
|
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,25 đ
0,5 đ
|
|
|
GV linh hoạt khi chấm bài làm của HS, tôn trọng sự sáng tạo của các em mà vẫn đảm bảo nội dung câu trả lời.
|
|
ĐỀ 9: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia, là vấn đề tồn tại hay không tồn tại của từng dân tộc.
Bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam là tài sản vô giá; là linh hồn của dân tộc được hun đúc qua hàng ngàn năm dựng nước và giữ nước với bao biến cố thăng trầm của lịch sử; được viết lên bằng máu, nước mắt và mồ hôi của cả dân tộc Việt Nam. Chính vì vậy nó là biểu tượng của sự trường tồn, là cầu nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai của dân tộc.
Dân tộc và bản sắc văn hóa dân tộc có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Đặc trưng tiêu biểu, khí phách và tâm hồn dân tộc được thể hiện rõ nhất qua bản sắc văn hóa dân tộc. Dân tộc, quốc gia nào nếu không biết kế thừa, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại, làm giảm di sản văn hóa dân tộc mình thì chắc chắn sẽ bị tụt hậu, bởi văn hóa không chỉ là mục tiêu, mà còn là động lực của sự phát triển xã hội. Nhưng tiếp thu nền văn hóa tiên tiến, mang tính thời đại phải trên cơ sở kế thừa, bảo tồn và khai thác truyền thống đạo đức, tập quán, lòng tự hào dân tộc. Nền văn hóa dân tộc là nguồn vốn quý báu, thiêng liêng của một dân tộc.
(Hà Phan, Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc theo Tư tưởng Hồ Chí Minh, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, ngày 08/10/2015)
Câu 1. (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên?
Câu 1. (0,5 điểm) Theo đoạn trích: “Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là vấn đề như thế nào của mỗi quốc gia, của từng dân tộc”?
Câu 2. (0,5 điểm) Nêu nội dung chính của đoạn trích?
Câu 3.(1,0 điểm) Hiệu quả nghệ thuật của một biện pháp tu từ được sử dụng trong câu văn sau: “Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia, là vấn đề tồn tại hay không tồn tại của từng dân tộc.”
Câu 4. (1,0 điểm) Thông điệp em tâm đắc nhất từ đoạn trích trên là gì? Lí giải cho sự lựa chọn thông điệp đó?
PHẦN II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kì hội nhập.
DAPAN
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
- Theo văn bản:
“Giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia, là vấn đề tồn tại hay không tồn tại của từng dân tộc”.
|
0,5
|
|
2
|
- Nội dung đoạn trích trên:
Bàn về vấn đề: giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia, là nhiệm vụ quan trọng, trách nhiệm hàng đầu của con người Việt Nam.
|
0,5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ:
+ Nghệ thuật liệt kê:
- “giữ gìn, phát huy
- “là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia, là vấn đề tồn tại hay không tồn tại của từng dân tộc”
* Tác dụng:
+ Làm cho việc diễn đạt trong câu thêm sinh động, cụ thể, gợi hình gợi cảm, giàu nhịp điệu, thuyết phục người đọc người nghe.
+ Nghệ thuật liệt kê diễn tả đầy đủ, nhằm nhấn mạnh tầm quan trọng, ý nghĩa sống còn của việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kì hội nhập của đất nước.
+ Thể hiện thái độ trân trọng, ngợi ca; đồng thời quan tâm đến việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
|
0,25
0,25
0,25
0,25
|
|
4
|
- Thông điệp:
+ Bản sắc văn hóa dân tộc là vốn quý báu, thiêng liêng của mỗi dân tộc, để phân biệt dân tộc này với dân tộc khác, khẳng định những bản sắc riêng.
+ Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kì hội nhập là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia; mà vai trò quan trọng nhất là trách nhiệm của thế hệ trẻ.
- Lý do:
+ Trân trọng bảo tồn và phát huy những giá trị của bản sắc văn hóa dân tộc là trân trọng những giá trị tinh thần tốt đẹp đã được hình thành và lưu truyền từ xa xưa đến ngày nay; nên chúng ta phải có suy nghĩ đúng đắn, hành động thiết thực để bảo vệ giữ gìn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
+ Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc làm cho tâm hồn ta trở nên giàu có, hướng thiện, vốn sống được tăng lên; hiểu rõ về nguồn cội, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, phát triển.
+ Nếu chúng ta không biết trân trọng giá trị văn hóa truyền thống dân tộc thì tâm hồn mỗi người sẽ trở nên khô khan, vốn kiến thức về cuộc sống sẽ hạn hẹp, dẫn tới nhận thức sai lệch, quên nguồn cội và xã hội không thể phát triển lâu bền.
+ Phê phán một bộ phận giới trẻ ăn chơi đua, sính ngoại mà quên đi truyền thống văn hóa dân tộc; làm mai một và mất dần bản sắc văn hóa dân tộc.
*Lưu ý: Hs ít nhất cần giải thích 2 lý do hợp lý.
|
0,5
0,5
|
|
Tổng
|
|
3,0
|
|
|
|
|
PHẦN II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
a. Đảm bảo cấu trúc của đoạn văn nghị luận:
Mở đoạn nêu được vấn đề, Thân đoạn triển khai được vấn đề, Kết đoạn khái quát được vấn đề.
|
0,25
|
|
|
b.Xác định đúng vấn đề nghị luận: trách nhiệm của thế hệ trẻ đối với việc giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kì hội nhập.
|
0,25
|
|
|
c. Triển khai vấn đề nghị luận
-Giải thích: Bản sắc văn hóa dân tộc là tất cả các giá trị của văn hóa dân tộc, được hình thành, tồn tại và phát triển gắn liền với quá trình lịch sử của đất nước. Bản sắc văn hóa dân tộc là vốn quý báu, thiêng liêng của mỗi dân tộc, để phân biệt dân tộc này với dân tộc khác, khẳng định những bản sắc riêng.
- Biểu hiện phong phú cụ thể của bản sắc văn hóa dân tộc là tri thức, tư tưởng, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, pháp luật, phong tục, tập quán,…
- Vai trò:
Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kì hội nhập là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia; trong đó đóng vai trò quan trọng là trách nhiệm của thế hệ trẻ.
+ Giữ gìn văn hóa là điều tốt đẹp và cần thiết, nên chúng ta phải có suy nghĩ đúng đắn, hành động thiết thực để bảo vệ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
+ Nếu chúng ta không biết trân trọng giá trị văn hóa truyền thống dân tộc thì tâm hồn mỗi người sẽ trở nên khô khan, vốn kiến thức về cuộc sống sẽ hạn hẹp, dẫn tới nhận thức sai lệch, quên nguồn cội và xã hội không thể phát triển lâu bền.
+ Phê phán một bộ phận giới trẻ đi ngược lại với truyền thống bản sắc văn hóa dân tộc, mải ăn chơi đua đòi chạy theo “mốt”, sống buông thả, sính ngoại , thiếu trách nhiệm ; cách nói, cách viết làm đánh mất sự trong sáng của Tiếng việt, làm làm phai nhạt, mai một và mất dần bản sắc văn hóa dân tộc.
- Bài học nhận thức và hành động:
+ Trân trọng, giữ gìn, kế thừa và phát huy những nét đẹp truyền thống văn hóa dân tộc.
+ Rèn cho mình lối sống giản dị, cao đẹp, lành mạnh;
+ Nâng cao vốn hiểu biết của mình bằng việc học tốt ngoại ngữ, tin học
+ Học tập tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại để hội nhập nhưng vẫn giữ được những nét truyền thống của văn hóa dân tộc
- Liên hệ: Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bản thân phải có ý thức bảo vệ di tích lịch sử của địa phương; sống có trách nhiệm đoàn kết gắn bó, góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp.
|
0,25
0,25
0,25
0,5
0,25
|
|
|
Tổng
|
2.0
|
ĐỀ 10: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
…Thật khó để rao giảng sự tự hào dân tộc. Hầu như chúng ta có cảm xúc đó trong một hoàn cảnh cụ thể, khi chúng ta đứng trước một biển người cùng hòa vang quốc ca hoặc khi chúng ta nghe một câu chuyện thành công của những nhân tài của đất nước hay chúng ta bất bình trước một vấn đề ảnh hưởng đến con người và quê hương mình. Nhưng hãy nói về một câu chuyện đơn giản hơn, ở lứa tuổi học sinh, chúng ta sẽ thể hiện sự tự hào đó như thế nào?
Tự hào dân tộc không phải là việc chúng ta thuộc ca dao, tục ngữ, thơ văn lưu loát mà là có sự cảm nhận về vẻ đẹp của văn hóa dân tộc và mang trong mình tâm thế chia sẻ, quảng bá những vẻ đẹp truyền thống của đất nước ra thế giới. Tự hào dân tộc không phải là việc chúng ta thuộc lòng những tình tiết lịch sử nước nhà mà là tôn trọng các nền văn hóa, các quốc gia khác nhau và biết hành động vì vị thế của đất nước. Tự hào dân tộc không phải là việc vỗ ngực xưng tên, xem nhẹ các nền văn hóa khác mà là thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế.
(Trích Thư gửi học sinh nhân ngày tựu trường năm học 2016-2017,
Marcel van Miert, Chủ tịch điều hành hệ thống Trường Quốc tế Việt – Úc)
Câu 1. (0,5 điểm) Xác định phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích trên?
Câu 2. (0,5 điểm) Theo tác giả, niềm tự hào dân tộc xuất hiện trong hoàn cảnh cụ thể nào?
Câu 3.(1,0 điểm) Hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ điệp ngữ được sử dụng trong đoạn văn: “Tự hào dân tộc không phải là việc chúng ta thuộc ca dao, tục ngữ, thơ văn lưu loát mà là có sự cảm nhận về vẻ đẹp của văn hóa dân tộc và mang trong mình tâm thế chia sẻ, quảng bá những vẻ đẹp truyền thống của đất nước ra thế giới. Tự hào dân tộc không phải là việc chúng ta thuộc lòng những tình tiết lịch sử nước nhà mà là tôn trọng các nền văn hóa, các quốc gia khác nhau và biết hành động vì vị thế của đất nước. Tự hào dân tộc không phải là việc vỗ ngực xưng tên, xem nhẹ các nền văn hóa khác mà là thể hiện bản sắc người Việt trong bối cảnh quốc tế.”
Câu 4.(1,0 điểm) Em có đồng với quan điểm của tác giả: “Tự hào dân tộc không phải là việc chúng ta thuộc ca dao, tục ngữ, thơ văn lưu loát mà là có sự cảm nhận về vẻ đẹp của văn hóa dân tộc và mang trong mình tâm thế chia sẻ, quảng bá những vẻ đẹp truyền thống của đất nước ra thế giới” không? Vì sao?
PHẦN II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1. (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích ở phần Đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về sự cần thiết phải trân trọng giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
DAPAN
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
- Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận
|
0,5
|
|
2
|
- Theo tác giả, niềm tự hào dân tộc xuất hiện trong hoàn cảnh:
+ khi chúng ta đứng trước một biển người cùng hòa vang quốc ca
+ khi chúng ta nghe một câu chuyện thành công của những nhân tàicủa đất nước
+ khi chúng ta bất bình trước một vấn đề ảnh hưởng đến con người và quêhương mình.
|
0,5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ:
+ biện pháp nghệ thuật điệp ngữ - điệp cấu trúc cú pháp:“Tự hào dân tộc không phải…mà là…”
* Tác dụng:
+ Làm cho việc diễn đạt trong câu thêm sinh động, cụ thể, gợi hình gợi cảm, giàu nhịp điệu, thuyết phục người đọc người nghe.
+ Nghệ thuật điệp cấu trúc cú pháp nhấn mạnh và khẳng định quan điểm của người viết vềniềm tự hào dân tộc, về giá trị bản sắc văn hóa dân tộc.
+ Thể hiện thái độ trân trọng, ngợi ca lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc; đồng thời quan tâm đến việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp của dân tộc.
|
0,25
0,25
0,25
0,25
|
|
4
|
- HS thể hiện quan điểm và lập luận thuyết phục
Em đồng ý với quan điểm của tác giả:“Tự hào dân tộc không phải là việc chúngta thuộc ca dao, tục ngữ, thơ văn lưu loát mà là có sự cảm nhận về vẻ đẹp của văn hóa dântộc và mang trong mình tâm thế chia sẻ, quảng bá những vẻ đẹp truyền thống của đất nướcra thế giới”,
Vì:
- Truyền thống bản sắc văn hóa dân tộc là những nét riêng ưu việt nhất của dân tộc đó cầnđược thể hiện và giữ gìn trong thời kì hội nhập.
- Cần nhận thức đầy đủ và sâu sắc về văn hoá dân tộc, tích cực quảngbá những nét độc đáo của văn hoá quê hương, những hình ảnh đẹp trênkhắp mọi miền đất nước, luôn gìn giữ, phát huy những vẻ đẹp truyềnthống….
+ Trân trọng bảo tồn và phát huy những giá trị của bản sắc văn hóa dân tộc là trân trọng những giá trị tinh thần tốt đẹp đã được hình thành và lưu truyền từ xa xưa đến ngày nay; bởi đó không phải là trách nhiệm của riêng ai mà là của cả một dân tộc.
+ Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc làm cho tâm hồn ta trở nên giàu có, hướng thiện, vốn sống được tăng lên; hiểu rõ về nguồn cội, góp phần xây dựng một xã hội văn minh, phát triển.
+ Nếu chúng ta không biết trân trọng giá trị văn hóa truyền thống dân tộc thì tâm hồn mỗi người sẽ trở nên khô khan, vốn kiến thức về cuộc sống sẽ hạn hẹp, dẫn tới nhận thức sai lệch, quên nguồn cội và xã hội không thể phát triển lâu bền.
+ Phê phán một bộ phận giới trẻ đi ngược lại với truyền thống bản sắc văn hóa dân tộc, mải ăn chơi đua đòi chạy theo “mốt”, sống buông thả, sính ngoại , thiếu trách nhiệm ; cách nói, cách viết làm đánh mất sự trong sáng của Tiếng việt, làm làm phai nhạt, mai một và mất dần bản sắc văn hóa dân tộc.
|
0,25
0,25
0,25
0,25
|
|
Tổng
|
|
3,0
|
PHẦN II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
a. Đảm bảo cấu trúc của đoạn văn nghị luận:
Mở đoạn nêu được vấn đề, Thân đoạn triển khai được vấn đề, Kết đoạn khái quát được vấn đề.
|
0,25
|
|
|
b.Xác định đúng vấn đề nghị luận: - Trách nhiệm của thế hệ trẻ về sự cần thiết phải trân trọng giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
|
0,25
|
|
|
c. Triển khai vấn đề nghị luận
-Giải thích: Bản sắc văn hóa dân tộc là tất cả các giá trị của văn hóa dân tộc, được hình thành, tồn tại và phát triển gắn liền với quá trình lịch sử của đất nước. Bản sắc văn hóa dân tộc là vốn quý báu, thiêng liêng của mỗi dân tộc, để phân biệt dân tộc này với dân tộc khác, khẳng định những bản sắc riêng.
- Biểu hiện phong phú cụ thể của bản sắc văn hóa dân tộc là tri thức, tư tưởng, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, pháp luật, phong tục, tập quán,…
- Vai trò:
Giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong thời kì hội nhập là vấn đề sống còn của mỗi quốc gia; trong đó đóng vai trò quan trọng là trách nhiệm của thế hệ trẻ.
+ Giữ gìn văn hóa là điều tốt đẹp và cần thiết, nên chúng ta phải có suy nghĩ đúng đắn, hành động thiết thực để bảo vệ những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.
+ Nếu chúng ta không biết trân trọng giá trị văn hóa truyền thống dân tộc thì tâm hồn mỗi người sẽ trở nên khô khan, vốn kiến thức về cuộc sống sẽ hạn hẹp, dẫn tới nhận thức sai lệch, quên nguồn cội và xã hội không thể phát triển lâu bền.
+ Phê phán một bộ phận giới trẻ đi ngược lại với truyền thống bản sắc văn hóa dân tộc, mải ăn chơi đua đòi chạy theo “mốt”, sống buông thả, sính ngoại , thiếu trách nhiệm ; cách nói, cách viết làm đánh mất sự trong sáng của Tiếng việt, làm làm phai nhạt, mai một và mất dần bản sắc văn hóa dân tộc.
- Bài học nhận thức và hành động:
+ Trân trọng, giữ gìn, kế thừa và phát huy những nét đẹp truyền thống văn hóa dân tộc.
+ Rèn cho mình lối sống giản dị, cao đẹp, lành mạnh;
+ Nâng cao vốn hiểu biết của mình bằng việc học tốt ngoại ngữ, tin học
+ Học tập tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại để hội nhập nhưng vẫn giữ được những nét truyền thống của văn hóa dân tộc
- Liên hệ: Bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, bản thân phải có ý thức bảo vệ di tích lịch sử của địa phương; sống có trách nhiệm đoàn kết gắn bó, góp phần xây dựng quê hương giàu đẹp.
|
0,25
0,25
0,25
0,5
0,25
|
|
|
Tổng
|
2.0
|
ĐỀ 11: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Hàng loạt clip học trò đánh nhau tung lên mạng trong thời gian qua giúp “vỡ lẽ” phần nào thực trạng bạo lực học đường đang diễn ra hiện nay. Qua các clip, không chỉ thấy hành vi ra đòn, đánh nhau của học trò mà còn lộ ra một thực tế nhức nhối và đáng ngại đó là thái độ nhởn nhơ, vô cảm của những học trò khác. Quanh các vụ đánh nhau, hỗn chiến tuổi học đường, không thiếu những cô cậu học trò trong “tà áo trắng tinh khôi” đứng xung quanh hét hò, cổ vũ. Nhiều học trò còn tranh thủ làm duyên, tạo dáng khi những chiếc điện thoại chĩa vào để chụp, quay lại hiện trường. Y như các em đang dự một lễ hội hay tham gia một hoạt động ngoại khóa vui chơi, giải trí nào đó chứ không phải đứng trước tình cảnh bạn bè mình đánh nhau. Các em tưởng rằng mình đang đứng ngoài bạo lực nhưng thật ra đang hòa mình, đang đồng thuận và đang hả hê với bạo lực!
Có thể nói hiện nay, bạo lực học đường là biểu hiện sự tụt dốc của đạo đức, của lòng nhân ái. Nhưng thái độ vô cảm đến mức nhởn nhơ, cổ vũ bạo lực mới là sự tụt dốc về nhân cách đáng sợ nhất. Thái độ đó chính là mầm mống nuôi dưỡng của bạo lực.
(Trích Khi học trò nhởn nhơ trước bạo lực học đường, dantri.com.vn)
Câu 1 (0,5 điểm): Theo đoạn trích thái độ vô cảm dẫn đến hậu quả đáng sợ gì?
Câu 2 (0,5 điểm): Nêu nội dung chính của đoạn văn trên?
Câu 3 (1,0 điểm): Nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu sau: “Các em tưởng rằng mình đang đứng ngoài bạo lực nhưng thật ra đang hòa mình, đang đồng thuận và đang hả hê với bạo lực”.
Câu 4 (1,0 điểm): Thông điệp em rút ra sau khi đọc đoạn văn trên?
PHẦN II. LÀM VĂN (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm): Từ nội dung đoạn trích trên, em hãy viết một đoạn văn (độ dài 2/3 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về vấn nạn bạo lực học đường của giới trẻ hiện nay.
DAPAN
|
Câu
|
Nội dung cần đạt
|
Điểm
|
|
|
PHẦN I. ĐỌC- HIỂU
|
|
|
Câu 1
|
- Theo đoạn trích: Thái độ vô cảm đến mức nhởn nhơ, cổ vũ bạo lực mới là sự tụt dốc về nhân cách đáng sợ nhất. Thái độ đó chính là mầm mống nuôi dưỡng của bạo lực.
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,5 điểm
-Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm
|
0,5
|
|
|
Câu 2
|
- Nội dung chính của đoạn văn: Bàn luận về thái độ nhởn nhơ, vô cảm, cổ vũ cho bạo lực học đường của một số bộ phận giới trẻ hiện nay.
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,5 điểm
-Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm
-Chấp nhận những đáp án có cách diễn đạt tương đương.
|
0,5
|
|
|
Câu 3
|
- Biện pháp tu từ liệt kê: “đang hòa mình, đang đồng thuận và đang hả hê với bạo lực”.
- Tác dụng của biện pháp liệt kê:
+ Làm cho cách diễn đạt của câu văn thêm cụ thể, đầy đủ, rõ ràng, mạch lạc, tăng sức thuyết phục với người đọc, người nghe,…
+ Nhằm diễn tả đầy đủ, cụ thể, nhấn mạnh về thái độ nhởn nhơ, vô cảm, cổ vũ cho bạo lực học đường của một số bộ phận giới trẻ hiện nay.
+ Thể hiện thái độ của tác giả lên án, phê phán gay gắt trước suy nghĩ lệch lạc, thờ ơ, vô cảm với một số bộ phận giới trẻ.
|
0,25
0,25
0,25
0,25
|
|
|
Câu 4
|
- HS có thể rút ra một số thông điệp sau:
+ Không tham gia bạo lực học đường.
+ Cần phải lên án và tố cáo các hành động bạo lực học đường; không cổ vũ các hành động bạo lực.
+ Có lối sống hòa nhã, thân thiệp, giúp đỡ bạn.
+ Sống và làm việc theo pháp luật.
+ ….
|
1,0
|
|
|
PHẦN II. LÀM VĂN
|
|
|
Câu 1
|
a Hình thức:
- Đúng hình thức đoạn văn nghị luận xã hội, HS có thể trình bày theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành.
- Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, lập luận chặt chẽ, lời văn trong sáng, có cảm xúc; không mắc lỗi về câu, không sai chính tả.
- Đảm bảo dung lượng (khoảng 200 từ)
|
0,25
|
|
|
b Nội dung: HS có thể diễn đạt theo nhiều cách song cần đảm bảo một số nội dung chính sau:
- Nêu vấn đề: vấn nạn bạo lực học đường của giới trẻ hiện nay.
- Giải thích: Bạo lực học đường là những hành vi thô bạo, ngang ngược, bất chấp công lý, đạo lý, xúc phạm trấn áp người khác gây nên những tổn thương về tinh thần và thể xác diễn ra trong phạm vi trường học.
- Thực trạng:
+ Bạo lực học đường là một hiện tượng xã hội xảy ra ở nhiều nơi, nhiều cấp học, nhiều mức độ.
+ Hiện nay bạo lực học đườngcó xu hướng gia tăng nhanh chóng, diễn ra ở nhiều nơi do đó đang trở thành một vấn nạn của xã hội.
+ Có những trường hợp chỉ đơn giản là đánh nhau, gây gổ, nhưng cũng có rất nhiều trường hợp xảy ra ở mức độ nghiêm trọng, tụ tập để “trả thù”, “dằn mặt” nhau bằng các loại vũ khí nguy hiểm như dao, mã tấu, gậy,… khiến dư luận hoang mang.
- Nguyên nhân:
+ Nguyên nhân chính là do sự phát triển thiếu toàn diện, thiếu hụt về nhân cách, thiếu khả năng kiểm soát hành vi ứng xử của bản thân; non nớt trong kĩ năng sống, sai lệch trong quan điểm sống, đua đòi, a dua theo nhóm bạn xấu của một số bộ phận giới trẻ ngày nay.
+ Do ảnh hưởng từ môi trường, văn hóa bạo lực như các phim ảnh, sách báo, đồ chơi, game mang tính bạo lực; do sự giáo dục chưa đúng đắn, thiếu quan tâm của gia đình; sự giáo dục của nhà trường còn nặng nề về dạy kiến thức văn hóa, đôi khi xem nhẹ phát triển nhân cách; do xã hội thờ ơ, dửng dưng, buông xuôi, chưa có sự quan tâm đúng mức, những giải pháp thiết thực, đồng bộ, triệt để..
- Hậu quả:
+ Với nạn nhân thì gây ra tổn thương về thể xác và tinh thần, gây bất ổn tâm lí.
+ Với người gây ra bạo lực thì làm hỏng tương lai của bản thân, bị mọi người lên án, xa lánh, thậm chí bị vướng vào vòng lao lí.
- Giải pháp:
+ Bản thân mỗi người cần tự rèn luyện, tu dưỡng đọa đức, tránh xa bạo lực, luôn yêu thương, quan tâm mọi người, sống chan hòa gần gũi với bạn bè.
+ Xã hội cần có những giải pháp đồng bộ, nhà trường cần coi trọng dạy kĩ năng sống; gia đình quan tâm đúng mực với con cái, các cơ quan chức năng có các biện pháp trừng phạt kiên quyết để làm gương cho người khác.
+ Bản thân sẽ tích cực học tập, tham gia vào các hoạt động vui chơi, lành mạnh, chương trình ngoại khóa tập thể; sống chan hòa với bạn bè, xác định mục tiêu học tập đúng đắn, nói không với bạo lực học đường; phê phán những hành động dùng bạo lực học đường để giải quyết mọi việc.
|
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
0,25
|
|
|
|
d.Sáng tạo
-Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về tư tưởng, đạo lí; có sáng tạo trong cách viết câu, dựng đoạn làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh.
|
0,25 điểm
|
ĐỀ 12: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
“ Cô ơi ! Cô không phải người nông dân một nắng hai sương làm ra hạt thóc, nhưng cô dạy con biết quý bát cơm chan chứa mồ hôi. Cô không phải người công nhân kĩ sư kiến thiết mọi nơi, nhưng cô xây cho đời một tương lai phía trước.
Cha mẹ là người cho con cuộc sống, bạn bè là những chỗ dựa niềm tin, thử thách rồi những thất bại đã cho con trưởng thành hơn thì chính cô là người dạy con vượt qua khó khăn vấp ngã trên đường đời.
Chính cô là người nâng niu, uốn nắn cho con từng lời ăn tiếng nói, từng cử chỉ dáng đi. Con lớn dần trong vòng tay yêu thương của cô mà không hay rằng ba năm học đã sắp kết thúc. Con sắp phải xa cô thật rồi sao? Con chỉ muốn mãi là cô trò nhỏ được cắp sách vở đến trường, ngày ngày được nghe cô giảng bài. Nhưng con phải đi để còn nhường chỗ cho thế hệ các em học sinh mới. Đây cũng là lúc con vận dụng những bài học về cuộc đời của cô ở ngôi trường khác, to lớn hơn trường mình.”
(Trích Thư gửi cô ngày tri ân , http://giaoducthoidai.vn,3-6-2014)
Câu 1 (0,5 điểm). Theo đoạn trích,bạn bè là những chỗ dựa niềm tin thì cô là người đã dạy học trò những điều gì?
Câu 2 (0,5 điểm). Nội dung chính của đoạn trích trên?
Câu 3 (1,0 điểm). Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ liệt kê trong câu: “Chính cô là người nâng niu, uốn nắn cho con từng lời ăn tiếng nói, từng cử chỉ dáng đi.”
Câu 4 (1,0 điểm). Thông điệp từ nội dung của đoạn trích trên ?
PHẦN II. LÀM VĂN (7 điểm)
Câu 1(2 điểm): Từ nội dung đoạn trích trên, em hãy viết một đoạn văn (độ dài 2/3 trang giấy thi) trình bày suy nghĩ của em về vai trò của người thầy trong cuộc đời mỗi con người.
DAPAN
|
Phần
|
Nội dung
|
Điểm
|
|
Phần I: Đọc- hiểu( 3,0 điểm)
|
|
|
Câu 1
|
-chính cô là người dạy con vượt qua khó khăn vấp ngã trên đường đời.
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,5 điểm
-Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm
|
0,5
|
|
Câu 2
|
- Nội dung : Ngợi ca công lao của cô giáo và thể hiện lòng biết ơn cô.
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 0,5 điểm
-Học sinh không trả lời đúng: không cho điểm
-Chấp nhận những đáp án có cách diễn đạt tương đương.
|
0,5
|
|
Câu 3
|
- Biện pháp tu từ liệt kê: “nâng niu, uốn nắn, lời ăn tiếng nói, cử chỉ, dáng đi”
|
0,25
|
|
-Tác dụng:
+Tạo nên cách diễn đạt cụ thể, giàu hình ảnh, nhịp điệu, sinh động, hấp dẫn, gây ấn tượng với người đọc, người nghe
+Diễn tả đầy đủ, chi tiết, cụ thể những cử chỉ, việc làm đầy tình yêu thương của cô giáo cho học trò giống như tình cảm của người mẹ dành cho những đứa con
+Thể hiện niềm xúc động, biết ơn của học trò dành cho cô giáo trong ngày chia tay.
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh trả lời chính xác như đáp án: 1,0 điểm
-Học sinh trả lời được 3 ý về hiệu quả, không nêu biểu hiện của phép liệt kê: 0,75 điểm
-Học sinh trả lời được 2 ý về hiệu quả, không nêu biểu hiện của phép liệt kê: 0,5 điểm
- Học sinh trả lời được 1 ý về hiệu quả, không nêu biểu hiện của phép liệt kê: 0,25 điểm
|
0,25
0,25
0,25
|
|
Câu 4
|
Học sinh có thể nêu ra một số thông điệp sau:
- Hiểu được tình yêu thương và công lao to lớn của thầy cô giáo.
- Biết trân trọng, nâng niu tình thầy trò. Đề cao lối sống tôn sư, trọng đạo.
- Biết ơn thầy cô giáo, những người đã dạy dỗ ta nên người. Học tập tốt, tu dưỡng rèn luyện đạo đức trở thành công dân tốt xứng đáng với công lao của thầy cô
- Đề cao lối sống uống nước nhớ nguồn, ân nghĩa, thủy chung…
…
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh nêu được chính xác một trong số những thông điệp trên được 0,25 điểm
-Học sinh nêu được chính xác hai trong số những thông điệp trên được 0,5 điểm
-Học sinh nêu được chính xác ba thông điệp trở lên được điểm tối đa
- Học sinh có thể có cách diễn đạt khác nhưng vẫn đưa ra bài học hợp lí, giáo viên linh động chấm điểm.
|
1,0
|
|
Phần II: Làm văn( 7 điểm)
|
Điểm
|
|
Câu 1
2,0 điểm
|
a. Hình thức:
- Đúng hình thức đoạn văn, HS có thể trình bày theo cách diễn dịch, quy nạp, tổng-phân-hợp, móc xích hoặc song hành.
- Diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, lập luận chặt chẽ, lời văn trong sáng, có cảm xúc; không mắc lỗi về câu, không sai chính tả.
- Đảm bảo dung lượng (khoảng 200 từ)
|
0, 25
|
|
|
b.Xác định đúng vấn đề nghị luận: Vai trò của người thầy
c. Triển khai vấn đề nghị luận:
-Học sinh có thể lựa chọn các thao tác lập luận phù hợp để triển khai vấn đề nghị luận theo nhiều cách nhưng phải tập trung làm rõ vai trò của người thầy trong cuộc đời mỗi người. Có thể trình bày theo gợi ý sau:
-Giải thích: Người thầy là người có kiến thức, có hiểu biết và truyền dạy những kiến thức những hiểu biết ấy cho thế hệ học trò. Người thầy hiểu đơn giản chính là người dạy học
-Người thầy có vai trò vô cùng quan trọng trong cuộc sống mỗi người:
+ Thầy cô là người truyền dạy cho ta kiến thức, mở mang tầm hiểu biết của ta, dạy ta biết đọc, biết viết, biết tính toán, thậm chí là biết làm cả những bài toán của cuộc đời.
+ Thầy cô còn dạy ta cách làm người, dạy ta biết sống trung thực, tín nghĩa, biết yêu thương, tất cả những phẩm chất tốt đẹp ấy ta có được là nhờ những bài giảng của thầy cô.
+ Thầy cô còn vun đắp cho ta những ước mơ khát vọng, đưa ta tới những nơi mà thầy cô chưa từng đi qua cũng có khi là chưa 1 lần đặt chân đến.
+ Có những thầy cô còn như một người bạn để ta sẻ chia, tâm sự, rãi bày là người cha, người mẹ thứ hai để ta nương tựa.
+ Đằng sau mỗi người học trò thành công, luôn có bóng dáng của người thầy vĩ đại.Quả không sai khi nói rằng “Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý”.
- Mở rộng
+ Có không ít những người thầy người cô không nghiêm túc với nghề, không mẫu mực về nhân cách, không yêu thương học sinh hết mực.
+ Cũng có không ít những người học trò không hiểu hết ý nghĩa, vai trò của người thầy nên có thái độ vô ơn, hỗn láo với thầy cô. =>Đó là những biểu hiện xuống cấp về đạo đức mà chúng ta cần phê phán.
- Bài học nhận thức và hành động:
+ Nhận thức được vai trò to lớn của người thầy đối với việc truyền dạy tri thức, bồi dưỡng tâm hồn, chắp cánh ước mơ cho học trò.
+ Thấy được “Tôn sư trọng đạo” là tình cảm đẹp, là đạo lý, là truyền thống quý báu của dân tộc cần phải gìn giữ và phát huy.
+ Phải yêu quý, kính trọng và biết ơn thầy cô.
+ Bày tỏ lòng biết ơn bằng những lời nói lễ phép, bằng sự học tập siêng năng, bằng lối sống nghiêm túc, đúng mực, bằng những việc làm có ích cho xã hội ở cả hiện tại và tương lai bởi 1 người học trò thành công chính là món quà lớn nhất cho những người làm nghề dạy học…
|
0,25
điểm
0,25 điểm
0,5
điểm
0,25 điểm
0,25 điểm
|
|
|
d.Sáng tạo
-Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận, có cách diễn đạt mới mẻ
Hướng dẫn chấm:
-Học sinh huy động được kiến thức và trải nghiệm của bản thân để bàn luận về tư tưởng, đạo lí; có sáng tạo trong cách viết câu, dựng đoạn làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh.
|
0,25 điểm
|
ĐỀ 13: Đọc đoạn trích sau và thực hiện yêu cầu bên dưới:
“Gia đình không chỉ giữ vai trò nền tảng, tế bào của xã hội mà còn là môi trường quan trọng, trực tiếp giáo dục nếp sống, hình thành nhân cách con trẻ. Gia đình là nơi giữ gìn, vun đắp, phát huy những giá trị truyền thống quý báu của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam đã hình thành trong quá trình lịch sử dựng nước, giữ nước. Đó là lòng yêu nước, yêu quê hương, yêu thương đùm bọc lẫn nhau, thủy chung, hiếu nghĩa, hiếu học, cần cù, sáng tạo trong lao động, bất khuất kiên cường vượt qua mọi khó khăn, thử thách…”
(Theo Hải An, https://baobinhphuoc.com.vn)
Câu 1(0,5 điểm). Xác định phương thức biểu đạt chính của đoạn trích trên?
Câu 2(0,5 điểm). Theo tác giả, gia đình có vai trò như thế nào?
Câu 3(1,0 điểm). Chỉ ra và nêu hiệu quả của biện pháp tu từ được sử dụng trong những câu văn sau: “Gia đình là nơi giữ gìn, vun đắp, phát huy những giá trị truyền thống quý báu của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam đã hình thành trong quá trình lịch sử dựng nước, giữ nước.”
Câu 4(1,0 điểm). Em có đồng tình với quan điểm của tác giả: “Gia đình không chỉ giữ vai trò nền tảng, tế bào của xã hội mà còn là môi trường quan trọng, trực tiếp giáo dục nếp sống, hình thành nhân cách con trẻ.” không? Vì sao?
Câu 5. (2.0 điểm) Từ nội dung đoạn trích phần Đọc – hiểu, anh/chị hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về vai trò của gia đình đối với mỗi người.
DAPAN
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
điểm
|
|
1
|
- Phương thức biểu đạt chính: Nghị luận
|
0,5
|
|
2
|
- Theo tác giả:
+ “Gia đình không chỉ giữ vai trò nền tảng, tế bào của xã hội mà còn là môi trường quan trọng, trực tiếp giáo dục nếp sống, hình thành nhân cách con trẻ.”
+ “Gia đình là nơi giữ gìn, vun đắp, phát huy những giá trị truyền thống quý báu của con người Việt Nam, dân tộc Việt Nam đã hình thành trong quá trình lịch sử dựng nước, giữ nước.”
|
0.25
0.25
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ: Liệt kê – “giữ gìn, vun đắp, phát huy”
* Hiệu quả:
- Giúp câu văn hay hơn, giàu giá trị biểu đạt, tăng tính thuyết phục và làm nổi bật chủ đề đoạn trích.
- Diễn tả đầy đủ, cụ thể và sâu sắc vai trò quan trọng của gia đình trong việc giữ gìn và phát huy những truyền thống quý báu của dân tộc.
- Khẳng định gia đình có vai trò vô cùng to lớn trong việc hình thành và giáo dục những phẩm chất tốt đẹp cho con người.
- Thể hiện thái độ trân trọng của tác giả với hai tiếng “gia đình”. Qua đó, mong muốn, khuyên nhủ chúng ta hãy biết vun đắp, bảo vệ và yêu thương gia đình nhiều hơn.
|
0.25
0.75
|
|
4
|
- HS có thể lựa chọn trả lời đồng tình hoặc không đồng tình.
- HS phải lí giải được lí do phù hợp với lựa chọn của bản thân.
(Lưu ý: GV tôn trọng lựa chọn của học sinh và linh hoạt cho điểm.)
|
0,5
0,5
|
|
Câu
|
Yêu cầu
|
điểm
|
|
1
(2.0 điểm)
|
* Yêu cầu về mặt hình thức: Viết đúng dung lượng và hình thức đoạn văn; diễn đạt trong sáng, không mắc lỗi chính tả.
* Yêu cầu nội dung:
- Xác định đúng vấn đề nghị luận: vai trò của gia đình đối với mỗi người.
- Dẫn dắt và đặt vấn đề nghị luận: vai trò của gia đình với mỗi người
- Giải thích: Gia đình là nơi mỗi con người sinh ra và lớn lên, nơi có những người thân thương, luôn quan tâm, chăm sóc chúng ta. Ở đâu có cha mẹ, người thân yêu, đó chính là gia đình.
- Vai trò của gia đình là:
+ Là nơi mỗi con người sinh ra, lớn lên, được tu dưỡng về cả tâm hồn và thể chất.
+ Là nơi ta được nhận tình yêu thương vô bờ bến của người thân, ông bà, cha mẹ.
+ Con người lớn lên sẽ phải trải qua vô vàn khó khăn thử thách ngoài cuộc sống, gia đình luôn là hậu phương vững chắc để họ có động lực phấn đấu, vươn lên.
+ Gia đình luôn là nơi dang rộng vòng tay đón con người trở về sau những thất bại, khó khăn.
+ Gia đình tiếp cho con người nhiều niềm tin, sức mạnh tinh thần trong cuộc sống để chúng ta có động lực vươn tới những thành công.
+ Mỗi gia đình chính là một tế bào của xã hội. Gia đình hạnh phúc, ấm êm sẽ là nền tảng vững chắc để xã hội ổn định, phát triển.
- Cần lên án, phê phán những người không quan tâm tới người thân, ông bà, cha mẹ, sống ích kỉ, không có tình cảm, không có ý thức xây dựng gia đình.
- Bài học nhận thức, hành động và liên hệ bản thân.
|
0.25
0.25
0.25
0.5
0.25
0.5
|
ĐỀ 14: Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
COVID-19 KHIẾN NHIỀU NGƯỜI CẢM NHẬN RÕ HƠN GIÁ TRỊ GIA ĐÌNH
Tính đến 9h ngày 25/6, thế giới chỉ nhận 9.503,073 người mắc Covid-19 tại 215 quốc gia, vùng lãnh thổ: 483.677 người tử vong. Đại dịch Covid-19 đã tác động đến mọi một của đời sống với nhiều nỗi lo toan từ sức khỏe đến kinh tế... Mấy tháng chống chọi với Covid-19 khiển không ít người đứng ngồi không yên trong lo sợ. Tuy nhiên, nếu nhìn ở một khía cạnh khác, dịch bệnh cũng khiến nhiều người nhận ra và thấu hiểu hơn những giá trị mà bấy lâu cuộc sống lo toan, bộn bề khiến họ có phần lãng quên. Nhiều nước, nhiều tổ chức phát động chiến dịch Ở nhà vẫn vui kêu gọi mọi người ở nhà và chia sẻ những câu chuyện, khoảnh khắc vui vẻ, tích cực trong thời gian ở nhà làm việc. Chưa bao giờ, trên các trang mạng xã hội, những câu chuyện tích cực lại được nhiều ông bố, bà mẹ chia sẻ rộn ràng đến vậy. Con cái chăm làm việc nhà, học được nhiều kỹ năng sống, gia đình gần nhau hơn. Trên các trang mạng xã hội cũng xuất hiện nhiều hơn những bữa cơm ấm cúng được mọi người chia sẻ, mang theo thông điệp tích cực, lạc quan. Sợi dây gắn kết yêu thương cũng được bền vững hơn khi mà họ đã xích lại gần nhau, có trách nhiệm với nhau, sẻ chia và cùng nhau gánh vác mọi niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống...
(Như Thụy - theo UN, Guardian, NYT, bảo Phụ nữ Việt Nam Số 77 ngày 26/6/2020)
Câu 1 (0,5 điểm). Các con số trong câu: “Tính đến 9h ngày 25/6, thế giới ghi nhận 9.503.073 người mắc Covid-19 tại 215 quốc gia, vùng lãnh thổ; 483,677 người tử vong” nói lên đặc tính gì của đoạn trích?
Câu 2 (0,5 điểm). Nêu các chiến dịch và hoạt động được thực hiện khi mọi người ở nhà chống dịch?
Câu 3 (1,0 điểm). Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ được sử dụng trong câu: “Sợi dây gắn kết yêu thương cũng được bền vững hơn khi mà họ đã xích lại gần nhau, có trách nhiệm với nhau, sẻ chia và cùng nhau gánh vác mọi niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống...”
Câu 4 (1,0 điểm). Trình bày những thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm qua đoạn trích trên?
Câu 5 (2.0 điểm). Từ nội dung đoạn trích phần Đọc – hiểu, em hãy viết đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ về vai trò của gia đình đối với mỗi người.
DAPAN
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
điểm
|
|
1
|
- Các con số trong câu: “Tính đến 9h ngày 25/6, thế giới ghi nhận 9.503.073 người mắc Covid-19 tại 215 quốc gia, vùng lãnh thổ; 483,677 người tử vong” nói lên đặc tính khách quan, khoa học, cụ thể của đoạn trích.
|
0,5
|
|
2
|
* Các chiến dịch và hoạt động được thực hiện khi mọi người ở nhà chống dịch:
-Chiến dịchỞnhà vẫn vuikêu gọi mọi người ở nhà và chia sẻ những câu chuyện, khoảnh khắc vui vẻ, tích cực trong thời gian ở nhà làm việc.
-Nhiều ông bố, bà mẹ đã chia sẻnhững câu chuyện tích cực trên các trang mạng xã hội.
-Con cái chăm làm việc nhà, học được nhiều kỹ năng sống.
- Những bữa cơm ấm cúng trong các gia đình xuất hiện nhiều hơn vàđược chia sẻ trên các trang mạng xã hội.
|
0.5
|
|
3
|
* Biện pháp tu từ: Liệt kê – “xích lại gần nhau, có trách nhiệm với nhau, sẻ chia và cùng nhau gánh vác mọi niềm vui, nỗi buồn”
* Hiệu quả:
- Giúp câu văn hay hơn, giàu giá trị biểu đạt, tăng tính thuyết phục và làm nổi bật chủ đề đoạn trích.
- Nhấn mạnh và liệt kê cụ thể những giá trị to lớn của việc gắn kết yêu thương giữa các thành viên trog gia đình.
- Thể hiện thái độ trân trọng, ngợi ca của tác giả. Đồng thời, mong muốn mỗi chúng ta hãy biết vun đắp, bảo vệ và yêu thương gia đình nhiều hơn.
|
0.25
0.75
|
|
4
|
* Thông điệp:
- Dù ở trong hoàn cảnh nào thì gia đình sẽ luôn đồng hành cùng chúng ta.
- Hãy luôn sống vui vẻ lạc quan, tin vào đảng và chính phủ, đó là cách chống dịch hiệu quả nhất.
- Hãy yêu thương, trân trọng gia đình vì đó là điều quý giá nhất.
- Hãy gắn kết các thành viên trong gia đình để tạo nên sức mạnh bất diệt của tình yêu thương.
|
1,0
|
|
Câu
|
Yêu cầu
|
Thang điểm
|
|
1
(2.0 điểm)
|
* Yêu cầu về mặt hình thức: Viết đúng dung lượng và hình thức đoạn văn; diễn đạt trong sáng, không mắc lỗi chính tả.
* Yêu cầu nội dung:
- Xác định đúng vấn đề nghị luận: vai trò của gia đình đối với mỗi người.
*. Mở đọan
Dẫn dắt vấn đề nghị luận: vai trò của gia đình với mỗi người
*. Thân đoạn
- Gia đình là nơi mỗi con người sinh ra và lớn lên, nơi có những người thân thương, luôn quan tâm, chăm sóc chúng ta. Ở đâu có cha mẹ, người thân yêu, đó chính là gia đình.
- Vai trò của gia đình là:
+ Là nơi mỗi con người sinh ra, lớn lên, được tu dưỡng về cả tâm hồn và thể chất.
+ Là nơi ta được nhận tình yêu thương vô bờ bến của người thân, ông bà, cha mẹ.
+ Con người lớn lên sẽ phải trải qua vô vàn khó khăn thử thách ngoài cuộc sống, gia đình luôn là hậu phương vững chắc để họ có động lực phấn đấu, vươn lên
+ Gia đình luôn là nơi dang rộng vòng tay đón con người trở về sau những thất bại, khó khăn
+ Gia đình tiếp cho con người nhiều niềm tin, sức mạnh tinh thần trong cuộc sống
- Cần lên án, phê phán những người không quan tâm tới người thân, ông bà, cha mẹ, sống ích kỉ, không có tình cảm, không có ý thức xây dựng gia đình.
- Bài học nhận thức, hành động.
*. Kết đoạn
- Khẳng định lại vai trò của gia đình.
- Liên hệ bản thân.
|
0.25
0.25
0.25
0.75
0.25
0.25
|
ĐỀ 15: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Phạm Sỹ Long sinh năm 1988. Chàng trai trẻ đầy hoài bão, khát vọng. Những tưởng cậu sẽ không còn có tương lai vì tàn tật nhưng nhờ có tình yêu thương của gia đình, xã hội mà chàng trai đã vượt qua được sự khủng hoảng tâm lý và trở lại là một người hồn nhiên, yêu đời.
Long chia sẻ: “Sau bốn năm bị tai nạn, tôi luôn được mọi người quan tâm và nhất là sự chăm sóc tận tình, chu đáo suốt ngày đêm của mẹ. Tôi nghĩ, nếu cứ như vậy thì dù sống được bao lâu cũng chẳng có ý nghĩa gì cả nhưng cơ thể của tôi gần như đã bị liệt hoàn toàn, mọi sinh hoạt đều cần phải nhờ người thân giúp đỡ thì liệu tôi có thể làm được việc gì đây? Thế rồi, tôi cũng nhận ra cái miệng của mình khá khéo léo, có thể làm được rất nhiều việc. Vậy nên tôi dùng miệng để viết chữ, vẽ tranh…”.
Năm 2009, trong một lần xem TV, thấy một người đàn ông cùng cảnh ngộ như mình, điều đặc biệt là người đàn ông này không tay, không chân nhưng có thể viết, vẽ, đá bóng, đánh nhạc..., Long bỗng vụt lên một ý tưởng "Họ làm được thì mình cũng làm được". Cậu bắt đầu nỗ lực với một ước mơ giản dị, mình phải sống nhưng sống phải có ý nghĩa.
Từ đó, suốt ngày lẫn đêm, chàng trai trẻ bắt đầu lấy miệng cầm bút. Lúc đầu chưa quen, mỗi lần ngậm bút như vậy, Long thấy đau buốt, ê răng và mỏi cổ. Hai bàn tay khua, đôi bàn chân tỳ xuống…
Có ngày chàng trai tật nguyền ấy viết, vẽ hàng trăm tờ giấy …Long đã nhiều lần tự bỏ cuộc và nhận mình thất bại. Song vì thương mẹ, thương bản thân mình, Long lại cắn răng chịu đau để tập viết, tập vẽ, tập sáng tác.... cho đến một ngày những bức tranh của Long đã có đường nét, màu sắc ưng ý thì Long mới bắt đầu chuyển sang làm thơ, viết văn.
Sau hơn mười năm kiên trì, nỗ lực và nhờ sự hỗ trợ từ các mạnh thường quân mà Phạm Sỹ Long đã xuất bản được hai quyển sách là tập thơ "Miền khát vọng" và truyện dài "Không chỉ là giấc mơ". Ngoài ra, cậu còn có bốn quyển sổ hồi ký, hai quyển sổ thơ, hai quyển sổ gồm những câu chuyện vẫn chưa xuất bản và còn hơn sáu mươi bức tranh. Tất cả đều được Long viết, vẽ nên bằng miệng. Đó chính là tài sản vô giá của chàng trai khuyết tật và cũng là niềm tự hào của gia đình cậu.
Mùa hè năm 2021, Phạm Sỹ Long tham gia vào một số cộng đồng học tập, được quen biết với rất nhiều người tốt, khiến Long nhận ra được ý nghĩa của cuộc đời và truyền cảm hứng cho cậu. Sau khi tốt nghiệp các khóa học kỹ năng, chàng trai 8X đã mở ra một khóa học của riêng mình "Thức tỉnh giọng nói bên trong bạn" và thực hiện ước mơ trở thành diễn giả truyền cảm hứng.
Những khoá học của Long đã giúp cho nhiều người vượt qua sự tự ti, mặc cảm của bản thân để tự tin khi giao tiếp, thuyết trình trước công chúng; giúp được cho nhiều người trở thành MC dẫn chương trình. Đặc biệt với những người khuyết tật và hoàn cảnh khó khăn đều được Long cho học miễn phí.
Trở thành một người thầy đã là ngoài sức tưởng tượng của cậu trước kia rồi. Trở thành một diễn giả truyền cảm hứng lại là điều mà Long chỉ dám mơ ước thôi nhưng nhờ có sự hỗ trợ của cộng đồng, người thân tiếp thêm động lực và cả sự kiên trì, nỗ lực của bản thân mà chàng trai 8X đã biến những ước mơ, hoài bão của mình trở thành sự thật.
Với ý chí vượt lên nghịch cảnh, Long vinh dự nhận chứng nhận "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh". Đặc biệt, Long vinh dự là một trong 50 tấm gương thanh niên khuyết tật tiêu biểu được tuyên dương trong chương trình "Toả sáng nghị lực Việt" năm 2022 do Trung ương Hội LHTN Việt Nam tổ chức.
(Theo Lê Dung - Báo Tuổi trẻ Thủ đô)
Câu 1 (0,5 điểm). Theo văn bản, những khóa học của chàng trai Phạm Sỹ Long đã giúp mọi người như thế nào?
Câu 2 (0,5 điểm). Em hiểu như thế nào về ước mơ của Long: “mình phải sống nhưng sống phải có ý nghĩa.”?
Câu 3 (1,0 điểm). Hiệu quả nghệ thuật của biện pháp tu từ trong câu văn: “Ngoài ra, cậu còn có bốn quyển sổ hồi ký, hai quyển sổ thơ, hai quyển sổ gồm những câu chuyện vẫn chưa xuất bản và còn hơn sáu mươi bức tranh.”?
Câu 4 (1,0 điểm). Những bài học cuộc sống mà em cảm nhận được qua việc đọc văn bản trên.
II. LÀM VĂN (7,0 ĐIỂM):
Câu 1: (2,0 điểm)
Từ nội dung đoạn trích trên, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của việc dám theo đuổi ước mơ trong cuộc sống.
DAPAN
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
Theo văn bản, những khóa học của chàng trai Phạm Sỹ Long đã “giúp nhiều người vượt qua sự tự ti, mặc cảm của bản thân để tự tin khi giao tiếp, thuyết trình trước công chúng; giúp được cho nhiều người trở thành MC dẫn chương trình.”
|
0,5
|
|
2
|
Hoc sinh có thể diễn đạt theo những cách khác nhau nhưng cần
đảm bảo nội dung tương đương. Gợi ý cụ thể:
- Chàng trai Long gặp nhiều khó khăn nhưng vẫn khát khao được sống và sống có ý nghĩa.
- Sống có ý nghĩa là tinh thần vượt qua khó khăn, mặc cảm của bản thân để làm được những điều hữu ích cho mọi người, cho xã hội.
- Câu nói thể hiện ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn…
|
0,5
|
|
3
|
*Biện pháp tu từ liệt kê: bốn quyển sổ hồi ký, hai quyển sổ thơ, hai quyển sổ gồm những câu chuyện vẫn chưa xuất bản và còn hơn sáu mươi bức tranh.
*Hiệu quả:
- Giúp cho câu văn sinh động, hấp dẫn, tạo nhịp điệu, gấy ấn tượng cho người đọc.
- Diễn tả đầy đủ, cụ thể những thành quả mà Long đã đạt được qua quá trình làm việc nỗ lực. Qua đó thể hiện ý chí nghị lực vượt qua khó khăn để đi đến thành công của Long.
- Thể hiện thái độ trân trọng, ngợi ca của tác giả đối với những người thiệt thòi trong xã hội, đồng thời mong muốn mọi người có ý chí vượt qua khó khăn.
|
0,25
0,75
|
|
4
|
Bài học: Học sinh nêu được từ 3 ý:
- Cần nhận thức được trong cuộc sống phải biết xây dựng cho mình ước mơ, hoài bão.
- Cần biết vượt qua khó khăn, trở ngại để biến ước mơ thành hiện thực.
- Không nên mơ ước những thứ quá xa vời, viển vông để nhận thất bại trong cuộc sống.
|
1,0
|
II. LÀM VĂN (7,0 ĐIỂM):
Câu 1 (2,0 điểm):
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
A. Hình thức:
- Viết đúng hình thức một đoạn văn nghị luận, đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.
- Diễn đạt mạch lạc, lập luận chặt chẽ, trình bày sạch sẽ, cẩn thận.
- Không mắc các lỗi: chính tả, dùng từ, câu.
|
0,25
|
|
2
|
B. Nội dung:
Hoc sinh có thể có những cách trình bày khác nhau song cần đảm bảo các ý cơ bản:
1. Nêu vấn đề: ý nghĩa của việc dám theo đuổi ước mơ.
2. Triển khai vấn đề:
*Giải thích:
- Ước mơ là gì: Ước mơlà những mục tiêu, hoài bão, mong muốn và khát khao mà con người muốn đạt được trong cuộc sống.
-“dám theo đuổi ước mơ”: dám vượt qua khó khăn, trở ngại để đạt được mục tiêu, mong muốn, khát khao.
*Ý nghĩa của việc dám theo đuổi ước mơ:
- Giúp con người có mục đích, lí tưởng sống cao đẹp, xác định được những mục tiêu trong cuộc đời, từ đó định hướng tương lai.
- Giúp con người có động lực để vươn lên, có ý chí, nghị lực vượt qua khó khăn, đi đến thành công.
- Rèn luyện các phẩm chất cao đẹp: lòng dũng cảm, tính kiên trì…
- Ước mơ cũng chính là mong muốn được cống hiến sức lực của mình cho xã hội và khi chúng ta đạt được ước mơ cũng là lúc chúng ta được thừa nhận năng lực của mình.
- Con đường dẫn tới ước mơ cũng vô cùng khó khăn, không phải lúc nào cũng dễ dàng đạt được, cần cố gắng để biến ước mơ thành hiện thực.
*Phản đề:
- Phê phán những người không có ước mơ, hoài bão hoặc có ước mơ nhưng viển vông, xa rời thực tế…
*Bài học nhận thức, hành động:
- Nhận thức sâu sắc việc nuôi dưỡng ước mơ.
- Cố gắng, rèn luyện, vượt qua khó khăn để biến ước mơ thành hiện thực
…….
- Liên hệ bản thân.
|
0,25
0,25
0,75
0,25
0,25
|
ĐỀ 16: Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
19.5.70
Được thư mẹ… Mẹ của con ơi, mỗi dòng chữ, mỗi lời nói của mẹ thấm nặng yêu thương, như những dòng máu chảy về trái tim khát khao nhớ thương của con. Ôi! Có ai hiểu lòng con ao ước được về sống giữa gia đình, dù chỉ là giây lát đến mức nào không? Con vẫn hiểu điều đó từ lúc con bước chân lên chiếc ô tô đưa con vào chiến trường bom đạn. Nhưng con vẫn ra đi vì lí tưởng. Ba năm qua, trên từng chặng đường con bước, trong muôn vàn âm thanh hỗn hợp của chiến trường, bao giờ cũng có một âm thanh dịu dàng tha thiết mà sao có một âm lượng cao hơn tất cả mọi bom đạn sấm sét vang lên trong lòng con. Đó là tiếng nói của miền Bắc yêu thương, của mẹ, của ba, của em, của tất cả… Từ hàng lim xào xạc trên đường Đại La, từ tiếng sóng sông Hồng dào dạt vỗ đến cả âm thanh hỗn tạp của cuộc sống thủ đô vẫn vang vọng trong lòng con không phút nào nguôi cả…
( Trích Nhật kí Đặng Thùy Trâm, NXB Hội nhà văn, Hà Nội, 2005)
Câu 1 (0,5 điểm). Theo đoạn trích, “ âm thanh dịu dàng tha thiết mà sao có một âm lượng cao hơn tất cả mọi bom đạn sấm sét”, đó là âm thanh gì?
Câu 2 (0,5 điểm). Trong câu: " Nhưng con vẫn ra đi vì lí tưởng”, lí tưởng mà liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm nhắc đến trong câu văn là gì?
Câu 3 (1,0 điểm). Xác định và nêu tác dụng của biện pháp tu từ trong câu văn: “Mẹ của con ơi, mỗi dòng chữ, mỗi lời nói của mẹ thấm nặng yêu thương, như những dòng máu chảy về trái tim khao khát nhớ thương của con”.
Câu 4. (1,0 điểm). Những thông điệp mà em cảm nhận được qua việc đọc đoạn trích là gì?
II. LÀM VĂN (7,0 ĐIỂM):
Câu 1: (2,0 điểm) Từ nội dung đoạn trích trên, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về ý nghĩa của mục đích, lí tưởng sống đối với thế hệ trẻ.
DAPAN
I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
Theo đoạn trích, “ âm thanh dịu dàng tha thiết mà sao có một âm lượng cao hơn tất cả mọi bom đạn sấm sét”, :Đó là tiếng nói của miền Bắc yêu thương, của mẹ, của ba, của em, của tất cả…”
|
0,5
|
|
2
|
Hoc sinh có thể diễn đạt theo những cách khác nhau nhưng cần
đảm bảo nội dung tương đương. Gợi ý cụ thể:
Trong câu: " Nhưng con vẫn ra đi vì lí tưởng”, lí tưởng mà liệt sĩ - bác sĩ Đặng Thùy Trâm nhắc đến là được chiến đấu, hy sinh tuổi xuân của mình vì độc .lập tự do của Tổ quốc.
|
0,5
|
|
3
|
Biện pháp tu từ so sánh: “mỗi dòng chữ, mỗi lời nói của mẹ thấm nặng yêu thương, như những dòng máu chảy về trái tim khao khát nhớ thương của con”.
*Tác dụng:
- Giúp cho câu văn sinh động, hấp dẫn, gợi hình, gợi cảm, gây ấn tượng cho người đọc.
- Diễn tả cụ thể tình yêu thương và nỗi xúc động của bác sĩ Đặng Thùy Trâm khi đọc những dòng thư của mẹ.
- Thể hiện tình cảm yêu thương, gắn bó tha thiết của tác giả đối với gia đình, người thân trong hoàn cảnh chiến tramh.
|
0,25
0,75
|
|
4
|
Thông điệp: Học sinh nêu được từ 3 ý:
- Tình cảm gia đình chính là động lực, sức mạnh để chúng ta vượt qua những khó khăn, gian khổ, hi sinh…
- Cần nhận thức được trách nhiệm của bản thân đối với đất nước khi đất nước bị ngoại xâm.
- Tuổi trẻ cần xác định cho mình lí tưởng sống đúng đắn: sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì độc lập , tự do của đất nước.
|
1,0
|
II. LÀM VĂN (7,0 ĐIỂM):
Câu 1 (2,0 điểm):
|
Câu
|
Yêu cầu cần đạt
|
Điểm
|
|
1
|
A. Hình thức:
- Viết đúng hình thức một đoạn văn nghị luận, đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ.
- Diễn đạt mạch lạc, lập luận chặt chẽ, trình bày sạch sẽ, cẩn thận.
- Không mắc các lỗi: chính tả, dùng từ, câu.
|
0,25
|
|
2
|
B. Nội dung:
Hoc sinh có thể có những cách trình bày khác nhau song cần đảm bảo các ý cơ bản:
1. Nêu vấn đề: ý nghĩa của mục đích, lí tưởng sống đối với thế hệ trẻ.
2. Triển khai vấn đề:
*Giải thích:
- Mục đích, lí tưởng sống: những suy nghĩ, hành động tích cực của con người, hướng đến những điều tốt đẹp và cao cả.
Lí tưởng sống ảnh hưởng quan trọng đến suy nghĩ và hành động của giới trẻ đặc biệt là các bạn thanh niên hiện nay.
* Biểu hiện của người có lí tưởng sống:
- Biết phấn đấu vươn lên, biết cố gắng nỗ lực để đạt được thành công cho riêng mình.
- Biết đứng dậy sau vấp ngã, không chán nản, buông xuôi.
-Trong hoàn cảnh đát nước chiến tranh, lí tưởng sống của thanh niên được thể hiên ở tinh thần sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì độc lập tự do của DT.
- Trong hoàn cảnh đất nước hòa bình và xây dựng CNXH, lí tưởng sống của thanh niên được thể hiên ở sự kế thừa phát huy những thành quả của cha ông, tinh thần học hỏi trau dồi kiến thức để đóng góp cho đất nước, tinh thần sẵn sàng xông pha vào nơi nguy hiểm, khó khăn…
* Ý nghĩa:
- Có mục đích lí tưởng sống ta sẽ có sức mạnh thôi thúc từ bên trong, giúp ta có động lực, ý chí để cố gắng, vượt qua khó khăn gian khổ để thành công.
- Giúp ta sống có ý nghĩa, rèn luyện cho ta các phẩm chất khác như: chăm chỉ, cần cù, dũng cảm, nghị lực, từ đó hoàn thiện nhân cách bản thân.
- Người có mục đích lí tưởng sống cao đẹp sẽ lan tỏa được những điều tốt đẹp, tích cực đến cộng đồng, được mọi người yêu mến tin tưởng ->góp phần xây dựng những mối quan hệ tốt đẹp trong XH, làm cho XH tốt đẹp, văn minh.
- Sống thiếu mục đích, con người không có chí tiến thủ, khó vượt lên hoàn cảnh, dần dần con người sẽ trở nên thụ động, bạc nhược và vô dụng, cuộc đời mất hết ý nghĩa.
* Phản đề:
- Cần phê phán những bạn trẻ sống vô vị, nhàm chán, không có mục đích lí tưởng đúng đắn hoặc có những mục đích viển vông, xa rời thực tế …
*Bài học nhận thức, hành động:
- Cần nhận thức mục đích lí tưởng sống là quan trọng đối với thanh niên.
- Tuổi trẻ cần xác định mục đích lí tưởng sống đúng đắn : Ra sức học tập, trau dồi đạo đức, cống hiến hết mình cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập của đất nước.
- Liên hệ bản thân:
|
0,25
0,25
0,75
0,25
0,25
|