Sáng ngày 24/9, tập thể học sinh lớp 9B2 đã được tham gia tiết tuyên truyền về trật tự an toàn giao thông với nhiều nội dung bổ ích.
Trong buổi học, các em được xem những đoạn video tình huống thực tế về tai nạn giao thông, nguyên nhân và hậu quả, từ đó rút ra những bài học sâu sắc cho bản thân. Các em cũng được nhắc nhở, trao đổi về những quy định khi tham gia giao thông: đội mũ bảo hiểm, chấp hành tín hiệu đèn, đi đúng phần đường, làn đường, không tụ tập dàn hàng ngang…
Buổi tuyên truyền đã giúp học sinh nâng cao ý thức, trách nhiệm của mình khi tham gia giao thông, góp phần xây dựng môi trường giao thông “An toàn – Văn minh – Thân thiện”.
🌻 Tin tưởng rằng, sau tiết học bổ ích này, mỗi học sinh 9B2 sẽ trở thành một tuyên truyền viên nhỏ tuổi, cùng lan tỏa những hành động đẹp khi tham gia giao thông.
TUYÊN TRUYỀN TTATGT ĐỐI VỚI HỌC SINH THCS, THPT
I. TÌNH HÌNH CHUNG VỀ TTATGT TRÊN THẾ GIỚI
1. ATGT là vấn đề toàn cầu, UTGT và TNGT luôn là gánh nặng, là nỗi lo đối với mỗi quốc gia, gây nên những tổn thất về người và tài sản, làm chậm tốc độ phát triển kinh tế - xã hội tại mỗi nước. (Số liệu theo thời điểm)
2. Tình hình TNGT trên thế giới
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) (năm 2013) những quốc gia có thu nhập ở mức thấp và trung bình thường có tỷ lệ tự vong do tai nạn đường bộ cao cấp hai lần so với các quốc gia phát triển.
Thái Lan là nước có nhiều tài xế "ẩu" nhất thế giới, với tỷ lệ thiệt mạng do tai nạn giao thông lên tới 36,2/100.000 người. Có nghĩa là cứ 100.000 người dân thì lại có 36,2 người tử vong do tai nạn giao thông.
Mức trung bình của tỷ lệ này tại các quốc gia phát triển là 9,3 - trong khi con số này tại các quốc gia thu có nhập thấp và thu nhập trung bình lần lượt là 24,1 và 18,4.
Mức trung bình toàn cầu là 17 người chết trên 100.000 dân.
Tỷ lệ này tại Việt Nam là 24,5 trên 100.000 dân. (Số liệu theo thời điểm)
II. TÌNH HÌNH ATGT Ở VIỆT NAM
1. Tình hình TNGT
1.1. Tình hình chung
- Ở Việt Nam trong những năm gần đây, TNGT đã được kiềm chế về số vụ, số người chết và số người bị thương nhưng không bền vững.
- Kết quả phân tích qua nhiều năm của Ủy ban ATGT quốc gia cho thấy, hơn 70% số vụ TNGT nguyên nhân do người điều khiển phương tiện giao thông; trên 70% số vụ TNGT nguyên nhân do xe mô tô, xe gắn máy, trong khi đó do ô tô chỉ chiếm khoảng 17% và xe đạp 4% (Biểu đồ).
1.2. Thiệt hại do TNGT gây ra
- Theo thống kê, số người chết và bị thương do TNGT ở nước ta tập trung chủ yếu từ 15 – 49 tuổi, đây là lứa tuổi chiếm khoảng 56 % dân số nước ta và là lứa tuổi có sức khoẻ, trí tuệ để hoạt động kinh tế mạnh nhất và tạo ra nhiều của cải, vật chất cho xã hội. Như vậy, sức lao động mà nhóm tuổi này mất đi do tử vong hoặc bị thương tật vì TNGT sẽ là một tổn thất rất lớn cho mỗi gia đình và toàn xã hội.
(Làm biểu đồ độ tuổi)
1.3. Tình hình TNGT ở độ tuổi học sinh
(Có biểu đồ kèm theo)
- Nguyên nhân gây ra TNGT ở lứa tuổi học sinh:
+ Thiếu kiến thức, kỹ năng, ý thức khi tham gia giao thông.
+ Không hiểu biết về pháp luật TTATGT và không nghiêm chỉnh chấp hành các quy tắc ATGT đường bộ.
III. TÌM HIỂU MỘT SỐ QUY TẮC GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ
1. Quy tắc chung:
- Đi bên phải theo chiều đi của mình;
- Đi đúng phần đường, làn đường;
- Chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ;
2. Quy tắc nhường đường tại nơi đường giao nhau:
- Tại nơi đường giao nhau không có báo hiệu đi theo vòng xuyến, phải nhường đường cho xe đi đến từ bên phải.
- Tại nơi đường giao nhau có báo hiệu đi theo vòng xuyến, phải nhường đường cho xe đi bên trái.
- Tại nơi đường giao nhau giữa đường không ưu tiên và đường ưu tiên hoặc giữa đường nhánh và đường chính thì xe từ đường không ưu tiên và đường nhánh phải nhường đường cho xe đi trên đường ưu tiên và đường chính từ bất kỳ hướng nào tới.
3. Người đi bộ
- Người đi bộ phải đi trên hè phố; trường hợp đường không có hè phố thì phải đi sát mép đường. Chỉ được qua đường ở những nơi có đèn tín hiệu, vạch kẻ đường hoặc có cầu vượt, hầm dành cho người đi bộ, tuân thủ tín hiệu chỉ dẫn.
- Nơi không có đèn tín hiệu, không có vạch kẻ đường, người đi bộ phải chú ý quan sát nhường đường cho các phương tiện đang tham gia giao thông trên đường, chỉ qua đường khi đảm bảo an toàn.
* Lưu ý tránh những cách đi bộ và qua đường không an toàn: không vượt qua dải phân cách, đu bám vào phương tiện giao thông đang chạy, qua đường ở gần phía trước hoặc sau xe ô tô đang đỗ, không đùa nghịch dưới lòng đường, chơi đùa nơi gần đường sắt…
4. Cách đi xe đạp an toàn
- Chọn xe phù hợp với vóc dáng chiều cao (các em có thể hcống chân xuống đất thoải mái khi ngồi trên yên, các em sẽ dễ dàng điều khiển và xử lý khi bất ngờ gặp tình huống nguy hiểm); kiểm tra xe trước khi đi: độ cao, phanh, chuông, lốp, đội mũ bảo hiểm để đảm bảo an toàn v.v…
Khi đi xe phanh là bộ phận rất quan trọng, giúp các em giảm tốc độ và tránh va chạm, các em nên sử dụng cả phanh trước và phanh sau khi muốn giảm tốc độ.
- Điều khiển xe: điều khiển xe bằng 2 tay để giữ thăng bằng và đi trên làn đường bên phải trong cùng và đi vào làn đường dành cho xe đạp, xe thô sơ, tuân thủ chỉ dẫn của đèn tín hiệu và người điều khiển giao thông. Nếu không có làn đường dành riêng cho xe đạp, xe thô sơ thì phải đi sát mép đường, lề đường, nhường đường cho người đi bộ và người tàn tật.
Đi với tốc độ vừa phải và luôn quan sát các chướng ngại vật trên đường, giơ tay xin đường trước khi di chuyển hướng.
- Nguyên tắc đi xe đạp an toàn vào ban đêm ( xe phải có đèn hậu, mặc đồ phản quang hoặc trang phục màu sáng)
- Khi đi xe đạp qua đường:
+ Giảm tốc độ, quan sát thấy không có xe nào đến gần, có tín hiệu báo hướng rẽ, qua đường an toàn.
+ Qua đường nơi có tín hiệu đèn giao thông: giảm tốc độ, quan sát, chấp hành tín hiệu đèn, có tín hiệu báo hướng rẽ, qua đường an toàn, nếu có đông người đi bộ, hãy dắt xe qua đường tại nơi có vạch kẻ đường dành cho người đi bộ khi tín hiệu dành cho người đi bộ bật sáng xanh.
+ Ở những nơi đường giao nhau không có đèn tín hiệu, các phương tiện thường đi với tốc độ cao tiềm ẩn nhiều nguy cơ tai nạn. Vì vậy các em phải quan sát thật cẩn thận và thực hiện các bước qua đường như sau: Giảm tốc độ; chú ý quan sát mọi phía (phải, trái, trước, sau); đưa ra tín hiệu báo hướng rẽ nếu chuyển hướng; khi thấy không có xe nào đang đến gần mới đi qua nhưng vẫn chú ý an toàn.
*Lưu ý những hành vi đi xe đạp không an toàn: đi xe dàn hàng ngang trên đường; lạng lách đánh võng; rẽ đột ngột; buông tay khi đang ngồi trên xe đạp, dùng ô khi đi xe đạp, bám kéo đẩy các xe đạp khác, đứng trên thanh để chân phía sau hoặc giá đèo hàng, vừa đi vừa đùa nghịch…
(Có thể cho các con xem tranh, ảnh hoặc các video clip tình huống để cho các con nhận biết hành vi sai, đúng khi tham gia giao thông)
5. Hệ thống báo hiệu giao thông đường bộ
Giới thiệu cho các con về hệ thống báo hiệu đường bộ, vai trò của hệ thống báo hiệu đường bộ.
- Hệ thống báo hiệu đường bộ gồm
+ Hiệu lệnh của người điều khiển giao thông
+ Tín hiệu đèn giao thông
+ Biển báo hiệu
+ Vạch kẻ đường
+ Cọc tiêu hoặc tường bảo vệ
+ Rào chắn
5.1. Nhóm biển báo cấm
Hình tròn (trừ biển “Dừng lại” có tám cạnh), viền đỏ, nền trắng, hình vẽ màu đen biểu thị điều cấm hoặc hạn chế. Biển báo điều cấm hoặc hạn chế mà người tham gia giao thông phải tuyệt đối tuân theo.
5.2. Nhóm biển báo nguy hiểm
Hình tam giác đều, viền đỏ, nền vàng, hình vẽ màu đen mô tả sự việc báo hiệu nhằm cho người sử dụng đường biết tính chất nguy hiểm trên đường để có biện pháp xử trí, phòng ngừa.
5.3. Nhóm biển hiệu lệnh
Hình tròn, nền màu xanh lam, trên nền có hình vẽ màu trắng đặc trưng cho hiệu lệnh người sử dụng đường biết để thi hành.
5.4. Nhóm biển chỉ dẫn
Hình chữ nhật hoặc hình vuông, nền xanh lam, nhằm báo cho người sử dụng đường biết những định hướng cần thiết hoặc những điều có ích khác trong cuộc hành trình.
5.5. Nhóm biển phụ
Hình chữ nhật hoặc hình vuông dùng để thuyết minh bổ sung các loại biển báo chính.
* Người tham gia giao thông phải chấp hành hiệu lệnh và chỉ dẫn của hệ thống báo hiệu đường bộ.
Khi có người điều khiển giao thông thì người tham gia giao thông phải chấp hành theo hiệu lệnh của người điều khiển giao thông.
Tại nơi có biển báo hiệu cố định lại có biển báo hiệu tạm thời thì người tham gia giao thông đường bộ phải chấp hành hiệu lệnh của báo hiệu tạm thời.
Cho các em nhận dạng một số biển báo giao thông phù hợp với độ tuổi và nêu nội dung biển báo. Cô phải giải thích cho các con hiểu được vai trò của biển báo để các con có ý thức chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ khi tham gia giao thông.
6. Chuẩn bị điều khiển xe đạp điện, xe máy điện và xe gắn máy an toàn
(Có thể cho các em xem một số hình ảnh về tình trạng học sinh điều khiển xe mô tô khi chưa đủ tuổi)
Xe đạp là xe thô sơ có tốc chậm. Chính vì vậy khả năng gây rủi ro và gây tai nạn thấp. Khi chuyển sang phương tiện xe máy, xe đạp điện và xe máy điện, phương tiện có tốc độ lớn hơn, sức mạnh cao hơn thuận tiện cho chúng ta đi lại và tiết kiệm thời gian. Tuy nhiên đi cùng với nó là rủi ro và nguy cơ tiềm ẩn gây TNGT cũng cao hơn.
Để chuẩn bị điều khiển xe đạp điện, xe máy điện, xe gắn máy, chúng ta cần phải tự học về luật GTĐB, trau dồi các kỹ năng điều khiển phương tiện, lái xe an toàn, tìm hiểu về các tính năng cũng như đặc điểm của phương tịện, sau đó chọn cho mình một chiếc xe bảo đảm chất lượng, phù hợp với vóc dáng để bảo đảm an toàn nhất khi tham gia giao thông.
- Theo Điều 59 của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ: người đủ 16 tuổi trở lên được điều khiển xe gắn máy có dung tích dười 50cm3 và xe máy điện có công suất không lớn hơn 4 KW; 18 tuổi trở lên được điều khiển xe mô tô 2 bánh, xe mô tô 3 bánh từ 50cm3 trở lên.
Khi điều khiển phương tiện phải mang theo các giấy tờ sau: Đăng ký xe, GPLX đối với loại xe từ 50cm3 trở lên, Giấy chứng nhận BHBBTNDS của chủ xe cơ giới.
* Khi điều khiển xe đạp điện, xe máy điện, xe gắn máy các em phải đội mũ bảo hiểm.
- Cách chọn mũ bảo hiểm: Phải chọn mũ bảo hiểm đạt tiêu chuẩn: mũ phải có tem kiểm định, lớp xốp cứng, dây đeo và khóa chắc chắn..
+ Cách đội mũ bảo hiểm đúng quy cách: Hãy mở dây quai mũ sang 2 bên, đội mũ lên đầu và kiểm tra xem mũ có vừa đầu không bằng cách xoay đi xoay lại. Hãy luôn cài quai mũ, vì nếu đội mũ mà không cài quai thì khi bị ngã, mũ sẽ văng ra ngoài và không có tác dụng bảo vệ đầu các em.
+ Kiểm tra để để đảm bảo quai mũ không quá lỏng hay quá chật. Sau khi cài quai, các em vẫn cho vừa được 2 ngón tay dưới cằm là vừa.
(Cô hướng dẫn và thực thành cho các em đội mũ và giải thích vì sao lại phải đội mũ đạt chuẩn và phải cài quai mũ đúng quy cách)
- An toàn đối với người ngồi sau xe máy, xe đạp điện, xe máy điện: Khi lên xe phải quan sát phía sau và trèo lên xe từ phía tay trái; Ngồi thẳng lưng, ôm nhẹ eo người lái xe, hai đùi khép nhẹ, hai bàn chân đặt lên thanh để chân phía sau; không đùa nghịch, quay ngang quay ngửa làm ảnh hưởng đến sự cân bằng xe và sự tập trung của người lái xe; không đứng trên xe, ngồi phía trước người lái xe sẽ ảnh hưởng đến thao tác lái xe…
- Người ngồi trên xe đạp, xe đạp điện, xe máy điện, xe mô tô, xe gắn máy không được mang vác vật cồng kềnh, không sử dụng ô, thiết bị âm thanh, không bám, kéo đẩy các phương tiện khác, không đứng trên yên, giá đèo hàng hoặc ngồi trên tay lái và có các hành vi khác gây mất TTATGT.
7. Đi trên đoạn đường bộ giao nhau cùng mức với đường sắt
- Các phương tiện đường sắt được quyền ưu tiên đi trước.
- Khi đèn tín hiệu đã sáng, chuông tín hiệu đã kêu, rào chắn đã đóng, người tham gia giao thông phải dừng cách hàng rào chắn 1 khoảng cách an toàn.
- Tại nơi không có rào chắn mà chỉ có đèn tín hiệu và chuông báo hiệu thì khi đèn tín hiệu bật sáng, chuông báo hiệu kêu người tham gia giao thông phải dừng cách đường ray gần nhất tối thiểu là 5m.
- Tại nơi giao không có rào chắn, không có đèn tín hiệu và chuông báo hiệu người tham gia giao thông phải quan sát cả 2 phía khi không có phương tiện đường sắt đang đi tới mới được đi qua.
8. Các hành vi bị nghiêm cấm được quy định trong Luật GTĐB.
Điều 9 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong đó, đối với học sinh chúng ta cần chú ý các hành vi sau:
- Phá hoại các công trình, thiết bị thuộc kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ,
- Đua xe, cổ vũ đua xe, tổ chức đua xe trái phép, điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ lạng lách, đánh võng, rú ga liên tục.
- Điều khiển phương tiện giao thông đường bộ mà trong cơ thể có chất ma tuý.
- Điều khiển xe mô tô, xe gắn máy mà trong máu có nồng độ cồn vượt quá 50 miligam/100mililít máu hoặc 0,25 miligam/1 lít khí thở.
- Xúc phạm, đe dọa, cản trở, chống đối hoặc không chấp hành hiệu lệnh, hướng dẫn yêu cầu kiểm tra, kiểm soát của người thi hành công vụ về bảo đảm trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
- Điều khiển xe cơ giới không có giấy phép lái xe theo quy định.
- Điều khiển xe cơ giới chạy quá tốc độ quy định, giành đường, vượt ẩu.
- Dùng tay cầm và sử dụng ô, điện thoại hoặc thiết bị điện tử khác khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
- Giao xe hoặc để cho người không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
- Bấm còi, rú ga liên tục; bấm còi trong thời gian từ 22 giờ đến 5 giờ, bấm còi hơi, sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị và khu đông dân cư…
- Bỏ trốn sau khi gây tai nạn để trốn tránh trách nhiệm.
- Khi có điều kiện mà cố ý không cứu giúp người bị tai nạn giao thông.
- Xâm phạm tính mạng, sức khỏe, tài sản của người bị nạn và người gây tai nạn.
- Các hành vi vi phạm quy tắc giao thông đường bộ và hành vi khác gây nguy hiểm cho người và phương tiện tham gia giao thông đường bộ.
9. Chú ý những nơi tầm nhìn bị che khuất và dự đoán các tình huống nguy hiểm
Tại những nơi góc khuất, tầm nhìn của chúng ta bị hạn chế bởi những ngôi nhà, bức tường, cây cối hoặc phương tiện đang dừng đỗ, người lái xe khó có thể nhìn thấy các em, vì vậy:
- Khi đi vào góc khuất , tầm nhìn bị hạn chế, các em phải dừng lại, quan sát kỹ xung quanh, nêu không có xe nào mới đi tiếp để đảm bảo an toàn.
- Khi đi buổi tối hãy chú ý tiếng còi xe và chú ý ánh đèn để nhận biết xe đang đi tới.
- Gặp xe đang chạy hoặc chuyển hướng, hãy đi chậm hoặc dừng lại để chờ xe qua.
* Khi tham gia giao thông các em tránh đi ngang các phương tiện cơ giới khác, nhất là xe ô tô (vì sẽ rơi vào điểm mù, người điều khiển phương tiện cơ giới không nhìn thấy các em sẽ gây ra nguy hiểm).
Chú ý quan sát đền báo hướng rẽ của các phương tiện khác để kịp thời nhường đường.
Tránh các chướng ngại vật trên đường.
Luôn làm chủ tốc độ và chú ý quan sát.
(Có thể có chung hoạt động với các em khi hỏi từ nhà đền trường các em có nơi nào có tầm nhìn bị che khuất không và bị che khuất bởi cái gì? Cách nào để đi qua đó an toàn?)
10. Cách dự đoán và phòng tránh nguy hiểm
Trên đường có thể xảy ra những tình huống bất ngờ ở những nơi khuất tầm nhìn hoặc hành động bất ngờ của người và phương tiện khác dẫn đến những tai nạn đáng tiếc nếu người đi xe không lường trước được và chuẩn bị tinh thần, tư thế đối phó.
Để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông, chúng ta luôn phải chủ động quan sát an toàn, dự báo và phòng tránh nguy hiểm: kiểm soát tốc độ và sẵn sàng phanh khi cần thiết; luôn quan sát an toàn xung quanh; giữ khoảng cách an toàn với xe phía trước; chủ động nhường đường cho các phương tiện khác; luôn dự đoán tình huống xảy ra để kịp thời phòng tránh.
* Khi xảy ra TNGT
- Bảo đảm an toàn cho bản thân
- Giữ nguyên hiện trường
- Gọi cấp cứu qua số điện thoại 115
- Gọi cơ quan công an qua số điện thoại 113: cung cấp thông tin xác thực cho cơ quan chức năng.
- Gọi cứu hỏa qua số 114 (nếu có hiện tượng cháy nổ)
III. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ VĂN HÓA GIAO THÔNG
Ở lứa tuổi học sinh, trước tiên các em cần tôn trọng những quy tắc đơn giản nhất khi tham gia giao thông: không vượt đèn đỏ, không đi ngược chiều, không chạy quá nhanh, không rẽ đột ngột trước đầu xe khác, không đi xe dàn hàng ngang, không đùa nghịch khi điều khiển phương tiện, không sử dụng xe gắn máy khi chưa đủ tuổi…; biết giúp đỡ người khác, có lời cảm ơn, xin lỗi, ứng xử văn minh lịch sự khi xảy ra va chạm…. đó chính là văn hóa giao thông.
KẾT LUẬN
Vấn đề đảm bảo TTATGT hiện nay cần sự chung tay, góp sức của toàn xã hội. Thanh thiếu niên là một lực lượng góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng đất nước, vì vậy ngay từ bây giờ chúng ta cần phải trang bị cho mình những nhận thức đúng, những hiểu biết cần thiết để có được ý thức tốt và hành vi đúng khi tham gia giao thông, tránh những hiểm họa đáng tiếc có thể xảy ra khi chúng ta tham gia giao thông trên các tuyến đường.
Xin được chúc các thầy cô giáo và các em tham gia giao thông an toàn. Chuyên đề của tôi đến đây kết thúc. Xin trân trọng cảm ơn!